Đường Lâm được coi là ngôi làng cổ đặc trưng cho làng quê vùng trung du Bắc Bộ. Nơi đây như một bảo tàng lưu giữ những di tích lịch sử văn hóa có giá trị trải qua hàng nghìn năm: từ đình Phùng Hưng, đền Ngô Quyền tới đền thờ bà chúa Mía… Bên cạnh đó là những ngôi nhà cổ với đường nét kiến trúc từ thế kỷ 17 – 18 cùng phong tục tập quán tín ngưỡng, lễ hội được gìn giữ bất biến qua nhiều đời.  

Duong Lam is a commune of Son Tay town, Hanoi, Vietnam. Two of Vietnam’s kings, Phung Hung (761-802) and Ngo Quyen (896-944) were born in Duong Lam, giving the village its prestige. Both men led resistance wars against northern invasion and after winning national independence, were crowned kings. After their deaths, the local people built temples in their honor.

Làng Đường Lâm ở thị xã Sơn Tây, Hà Nội, Việt Nam. Hai trong số các vị vua của Việt Nam, Phùng Hưng (761-802) và Ngô Quyền (896-944) được sinh ra ở Đường Lâm, đem lại danh tiếng cho ngôi làng. Cả hai vị đã lãnh đạo cuộc kháng chiến chống quân xâm lược phương Bắc và sau khi giành được độc lập quốc gia, họ đã xưng vương. Sau khi mất, người dân địa phương xây dựng đền thờ để tỏ lòng tôn kính.

Today, Duong Lam village still retains most of the basic characteristics of a village of Vietnam with village gate, trees, courtyard, temples, well, water fields… The roads of Duong Lam were special because they have the shape as the bones of fish. One of the features which is still kept in Duong Lam ancient village is the old village gate in Mong Phu village.

Ngày nay, làng Đường Lâm vẫn giữ lại hầu hết các đặc điểm cơ bản của một làng quê Việt Nam với cổng làng, cây xanh, sân, đền, giếng, cánh đồng lúa nước… Những con đường của Đường Lâm rất đặc biệt vì chúng có hình xương cá. Một số đặc điểm vẫn còn lưu giữ ở làng cổ Đường Lâm là cổng làng cổ ở làng Mông Phụ.

Duong Lam has 956 traditional houses, Dong Sang has 441 houses, Mong Phu has 350 houses and Cam Thinh has 165 houses. Many houses have been built for a long time (in 1649, 1703, 1850…). The traditional houses are all built from blocks of late-rite. The craft villages here are also famous and the quality of products is as good as Ban anđ Cu Da villages’ ones.

Đường Lâm có 956 ngôi nhà truyền thống, Đông Sang có 441, Mông Phụ có 350 và Cam Thịnh có 165. Nhiều ngôi nhà đã được xây dựng từ rất lâu rồi (năm 1649, 1703, 1850…). Các ngôi nhà truyền thống đều được xây dựng từ các khối đá ong. Làng nghề ở đây cũng nổi tiếng và chất lượng sản phẩm cũng không thua kém so với của các làng như: Ban, Cự Đà…

Nhà cổ Đường Lâm (Ảnh: www.flickr.com)

The communal house is a worshiping place of the god – founder of the village. The ancient village consists of 5 villages so it has 5 communal houses. Doai Giap and Cam Lam communal houses dedicate to Phung Hung – the national hero who won the victory against invaders under Tang Dynasty; Cam Thinh communal house dedicates both the founder of the village and great mandarin Cao Phuc Dien – the hero under Le Dynasty. Dong Sang communal house worshiped the God but it was destroyed by fire and was restored by financial support from people. the God of Tan Vien Moutain was dedicated in Mong Phu communal house. So far, Mong Phu communal house is a gathering place of the villagers for cultural activities. The communal house was made carefully with sophisticated decoration patterns. It is considered as a flower of unique sculptural architecture.

Đình làng là nơi thờ Thành Hoàng Làng – người sáng lập làng. Ngôi làng cổ bao gồm 5 ngôi làng nên có 5 ngôi đình. Các đình xã Đoàn Giáp, Cam Lâm thờ Phùng Hưng – anh hùng dân tộc đã chiến thắng trước quân xâm lược dưới thời Đường; đình xã Cẩm Thịnh thờ người sáng lập làng và đại quý tộc Cao Phúc Điền – vị anh hùng dưới thời nhà Lê. Đình xã Đông Sang thờ Thiên Chúa nhưng bị thiêu cháy nhưng đã được khôi phục bằng sự hỗ trợ tài chính của người dân. Vị thần núi Tản Viên được thờ tại đình Mông Phụ. Cho đến nay, đình làng Mông Phụ là nơi dân làng tụ tập để tổ chức các hoạt động văn hóa. Ngôi nhà được xây dựng cẩn thận với các họa tiết tinh xảo. Nó được coi là một bông hoa của kiến trúc điêu khắc độc đáo.

Đao đình làng Mông Phụ. (Ảnh: Đại Kỷ Nguyên)

For a tangible culture relic, Duong Lam has 21 relic sites, consisting of temples, pagodas and tombs and ten of which have been classified as national and provincial relics. For an intangible cultural relic, Duong Lam has preserved various festivals, customs and literature on the people and land of Duong Lam through different period periods of time. For ecological environment, Duong Lam has many beautiful scenes linked with legendary stories such as Guom Hill, Ho Gam Hill and tales on the two kings Phung Hung and Ngo Quyen.

Đối với di tích văn hóa vật thể, Đường Lâm có 21 di tích, bao gồm đền, chùa, lăng và mười trong số đó được xếp vào di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh. Đối với một di tích văn hóa phi vật thể, Đường Lâm đã bảo tồn nhiều lễ hội, phong tục và văn học về mảnh đất và con người nơi đây qua những thời kỳ khác nhau. Đối với môi trường sinh thái, Đường Lâm có nhiều cảnh đẹp liên quan với những câu chuyện huyền thoại như Đồi Gươm, đồi Hồ Gấm và những câu chuyện về hai vị vua Phùng Hưng và Ngô Quyền.

Theo VNE/toursinhanoi

Thu Trang biên dịch