Lễ nghi trong văn hóa truyền thống: Tiêu chí nào phân định ‘văn minh’ và ‘dã man’?
Văn hóa truyền thống các dân tộc Á Đông có truyền thống hiểu lễ, học tập lễ, giữ lễ, trọng lễ, do đó những nước văn minh Á Đông được gọi là “Lễ nghi chi bang”. Lễ nghi trong xã hội cổ đại đã quy phạm đạo đức và hành ...
Truyện xưa tích cũ: Điệu múa trên cung trăng, ‘vũ y thấp thoáng, Nghê Thường thiết tha’
Nếu “ngôn ngữ là linh hồn dân tộc”, thì cũng có thể nói một phần linh hồn Việt đã được gói ghém trong các tác phẩm văn thơ xưa. Nhưng để hiểu về văn thơ cổ đại thì không thể không nhắc đến những điển tích, điển cố mang nhiều ...
‘Mắng’ vua chẳng kiêng dè mà vẫn được vua kính trọng: Chuyện xưa hé mở đạo lý xử thế cho người nay
Cấp Ảm, tự Trương Nhụ, là một vị quan nổi tiếng liêm khiết, chính trực thời Tây Hán trong lịch sử Trung Quốc. Vì Cấp Ảm làm việc nghiêm trang, cẩn trọng, nên được người dưới kính sợ. Nhưng ông cũng hay can thẳng, nên ở triều không được lâu, bị ...
Hiểu được chữ ‘Kính’ này sẽ giúp bạn vạn sự hanh thông, vạn sự thành
Lần giở cuốn “Lục sự châm ngôn” của Diệp Ngọc Bính thời nhà Thanh, trong đó có câu: “Chỉ là một chữ “Kính” mà lại tốt như vậy, khi vô sự biết kính cẩn, tự khắc chế bản thân, khi ứng phó sự việc lại kính cẩn trước sự việc, ...
15 câu nói kinh điển của cổ nhân khai mở đạo lý đối nhân xử thế (P.2)
'Tố Thư' chỉ có 6 chương, 132 câu, 1.360 chữ, một quyển sách mỏng như vậy nhưng lại chứa đựng đầy trí huệ, mỗi chữ như châu ngọc, mỗi câu đều là danh ngôn. Xem thêm: Phần 1 8. Đối với bản thân thì xuề xoà qua quýt, đối với người khác thì ...
Trí tuệ Trang Tử: Quên lợi quên danh quên bản ngã, thấu người thấu việc thấu nhân gian
Trang Tử họ Trang tên Chu, tự Tử Hưu (cũng có sách viết Tử Mộc), người đất Mông nước Tống. Tổ tiên ông là Tống Đới Công, quân chủ nước Tống, bản thân ông là nhà tư tưởng, triết học và văn học trứ danh vào giữa thời kỳ Chiến ...
15 câu nói kinh điển của cổ nhân khai mở đạo lý đối nhân xử thế (P.1)
'Tố Thư' chỉ có 6 chương, 132 câu, 1.360 chữ, một quyển sách mỏng như vậy nhưng lại chứa đựng đầy trí huệ, mỗi chữ như châu ngọc, mỗi câu đều là danh ngôn. ‘Tố Thư’ tương truyền là trước tác của Trương Lương, giảng đạo đối nhân xử thế. Cũng ...
Chừng mực mới là cái ‘dũng’ của người quân tử
Thời Tề Uy Vương, nhà vua thích những câu đố, tiếng lóng, ham mê khoái lạc, rượu uống thâu đêm, chẳng còn để ý gì đến chính sự. Có Thuần Vu Khôn nổi tiếng là người nói năng vừa lưu loát, sâu sắc, vừa hợp lý, có duyên, nhiều lần ...
Gian nan mới hiểu lòng bạn, hoạn nạn mới biết tri âm
Trong kiếp nhân sinh, có được một người tri kỷ là diễm phúc khó gì sánh được. Khi còn áo mũ xênh xang, nhà cao cửa rộng, dễ ai đo được lòng người. Chỉ có lúc sa cơ lỡ vận, hoạn nạn gian truân, mới biết ai thực là tri ...
Truyện xưa tích cũ: Đã cho vào bậc ‘Bố Kinh’, đạo tòng phu lấy chữ Trinh làm đầu
Nếu “ngôn ngữ là linh hồn dân tộc", thì cũng có thể nói một phần linh hồn Việt đã được gói ghém trong các tác phẩm văn thơ xưa. Nhưng để hiểu về văn thơ cổ đại thì không thể không nhắc đến những điển tích, điển cố mang nhiều ...
Khoan dung với người khác là tự giúp đỡ chính mình
Năm 647 TCN, bấy giờ là thời Xuân Thu ở Trung Hoa, nước Tấn mất mùa, xin thóc của nước Tần. Tần Mục Công bằng lòng giúp, chuyển thóc từ đất Ung đến Giáng đô bán cho nước Tấn. Sang năm sau, nước Tần bị mất mùa, Tần Mục Công sai ...
Thế nào là một cuộc đời lý tưởng? Đây là 3 tiêu chuẩn của Khổng Tử
Khổng Tử nói: “Làm cho người già yên tâm an vui, bạn bè tin tưởng tín nhiệm lẫn nhau, người trẻ hoài niệm nhớ ơn, đó chính là chí hướng của ta, là cuộc đời lý tưởng nhất mà ta mong muốn”. Cuộc đời lý tưởng nhất chẳng qua là đạt ...
8 thiếu sót lớn nhất đời người, ai có thể vượt qua ắt là người xuất chúng
Khi con người dám thừa nhận thiếu sót và bù đắp thiếu sót thông qua nỗ lực của bản thân, thì chính điều ấy ngược lại lại trở thành nấc thang giúp họ tiến xa hơn. Trong cuốn Học Ký - Lễ Ký có viết: “Sau khi học mới biết được mình ...
Câu chuyện tình nghĩa anh em lưu truyền nghìn năm, hậu thế còn thán phục
Chữ “đễ” (悌) nghĩa gốc là thương yêu, gồm có chữ Tâm (心) và chữ Đệ (弟), nghĩa là “Tâm trung hữu đệ”, tức là trong lòng có anh em, biểu đạt tình yêu thương chân thành giữa anh em. Mà chữ “Đệ” (弟 - người em) có nghĩa là ...
Sức mạnh thần kỳ của âm nhạc (P.3): Nghe nhạc biết trước họa phúc, tồn vong của quốc gia
“Xem xét âm nhạc một quốc gia, có thể biết trạng thái chính trị của quốc gia đó, cũng có thể biết được nên trị sửa thế nào. Nhạc thái bình thịnh thế, an tường lại vui vẻ, quốc gia đó nhất định chính trị thông đạt, con người hài ...
Lòng vị tha có thể cảm hóa cả thiên hạ
Các đời vua sáng tôi hiền trong lịch sử đều cho thấy, lòng nhân từ có sức mạnh hơn giáo mác binh đao hay gông cùm tù ngục. Vũ lực và hình phạt chỉ trừng trị thể xác con người, còn nhân từ lại cảm động chân tâm con người. Vương ...
Nội hàm tu luyện của văn hóa Nho gia: Khổng Tử đã dạy những gì?
Đạo của Khổng Tử vừa sâu vừa rộng, bất kể cổ kim, chúng ta đều có thể thu được tri thức chân chính và kiến giải sáng suốt. Khổng Khâu (551 TCN – 479 TCN), tự Trọng Ni, người đời tôn xưng là Khổng Tử, là người Tưu Ấp nước Lỗ ...
Vì sao nói “phối hợp” là cảnh giới rất cao của một xã hội lấy Đạo Đức làm trọng?
Trung hoa xưa được gọi là xứ Thần Châu, nơi có nền văn hóa Thần truyền rực rỡ 5.000 năm. Nói đến văn hóa Thần truyền, không thể không kể đến các con chữ tượng hình, thông qua các áng văn, lời thơ mà truyền tải lời nói của Thần ...
‘An phận thủ thường’ có thực sự xấu như người đời vẫn nghĩ tưởng?
Ngày nay, “an phận thủ thường" hay bị hiểu với hàm nghĩa xấu, chỉ những người thiếu ý chí, không có hoài bão ước mơ, sớm đầu hàng thử thách. Tuy nhiên, hàm nghĩa nguyên gốc của cụm từ này không phải như vậy. “An phận thủ thường" là thành ngữ ...
Bí quyết cải biến vận mệnh: Làm việc tốt không cần lưu danh tính
Làm việc tốt không lưu danh tính, cũng là cái lẽ đương nhiên, đó thực sự là căn bản cải biến vận mệnh con người. Cải biến vận mệnh mà không trái ngược ý Trời, mà là thuận theo Thiên ý mà hành sự. “Làm người tốt”, “trong lòng luôn có ...
Nhìn thấu 8 điều thiếu sót của đời người: Vận xấu xua đi, vận tốt sẽ đến
Những thiếu sót của con người chưa hẳn là điều đáng tiếc; hiểu rõ sinh mệnh không hoàn thiện, mới có thể thấy được cơ hội phát triển, "vận xấu đi thì vận tốt sẽ đến". Con người, biết thừa nhận những thiếu sót trong cuộc sống hiện tại, và biết ...
Cổ nhân dạy về đạo làm quan và lòng trung hiếu như thế nào?
Tinh thần “Trung hiếu” vô cùng tốt đẹp mà Nho gia trước đây từng dốc sức xây dựng và thúc đẩy đã bị con người ngày nay bóp méo thành “Ngu trung” và “phong kiến”. Vậy rốt cuộc chữ 'Trung', chữ 'Hiếu' của cổ nhân được định nghĩa như thế ...
Chỉ 10 chữ đã tiết lộ 10 loại trí tuệ lớn nhất cuộc đời
Đời người như thế nào là hạnh phúc? Đó là cuộc đời liễu ngộ ý nghĩa đích thực của sinh mệnh. Con người tại thế gian, cần chịu khổ, nhẫn nhịn, buông bỏ, thiện lương, sống bằng diện mạo chân thật bản lai của mình, thì sẽ càng trân quý ...
Lưu Bang có thể làm Hoàng đế phải chăng cũng là nhờ biết lắng nghe?
Để diễn tả cái sự tình “Thuốc đắng dã tật, sự thật mất lòng”, trong dân gian còn có câu thành ngữ: "Trung ngôn nghịch nhĩ", ý tứ là: lời nói thẳng thật thì thường khó nghe… Câu thành ngữ này có xuất xứ từ "Sử ký-Lưu Hầu Thế Gia". Năm 207 ...