Cứ đến Tết ông Công vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm, mỗi gia đình đều làm cơm cúng và thả cá chép phóng sinh để tiễn Táo quân về trời. Tuy nhiên, làm lễ cúng ông Công, ông Táo sao cho đúng ngày, đúng phong tục không phải ai cũng tỏ tường.

Cúng ông Công, ông Táo trước 23 tháng Chạp

Nghi thức lễ cúng ông Công, ông Táo cần được cử hành trước 12h ngày 23 tháng Chạp. Cần tùy theo điều kiện thời gian mỗi gia đình có thể cúng vào trưa hoặc tối 22 tháng Chạp. Nếu không cúng được sớm thì có thể cúng sau 12h ngày 23 tháng Chạp hay chiều. Theo quan niệm dân gian từ 11h – 13h đúng vào giờ Ngọ, lúc các thần quy tụ để chuẩn bị về trời, nên đẹp nhất vẫn là cũng vào tối 22 và sáng 23 tháng Chạp.

Tránh đặt mâm lễ cúng dưới bếp

Nhiều người quan niệm, ông Công là vị thần cai quản đất đai trong nhà cần được cúng trên ban thờ chính trên nhà, còn ông Táo là 3 vị đầu rau trông coi việc bếp núc sẽ cúng dưới bếp.

Chuyên gia nghiên cứu tâm linh Nguyễn Văn Dương cho rằng, cúng ông Táo như vậy là không đúng với phong tục cũng như quy tắc thờ cúng từ nhiều đời nay của dân tộc.

Cúng ông Công, ông Táo thế nào cho đúng phong tục?
Cúng ông Công, ông Táo thế nào cho đúng phong tục?

Theo ông Dương, tất cả các vị này đều phải được thờ phụng ở trên bàn thờ chính của gia đình. Không có ai đi đặt bát hương hay bàn thờ ở dưới bếp để thờ cúng các vị thần linh như ông Táo. Nếu cũng ông Táo ở dưới bếp là không hiểu văn hóa, tín ngưỡng, quan niệm dân gian từ nhiều đời nay của dân tộc Việt Nam.

Hơn nữa, bếp là nơi đun nấu, không phải chỗ để thờ cúng. Nơi thờ cúng cần sạch sẽ, trang nghiêm nhất trong nhà. Vì vậy, các gia đình cần giữ đúng truyền thống và nét đẹp trong cúng Táo quân ngày 23 tháng Chạp của cha ông ta đã truyền lại từ nhiều đời.

Không cầu xin tài lộc, sung túc

Theo các chuyên gia phong thủy, Táo Quân lên thiên đình để báo cáo việc lớn nhỏ của gia chủ với Ngọc Hoàng, các gia đình chỉ nên khấn và cầu xin Táo Quân báo cáo điều tốt, không nói điều xấu với thiên đình. Do đó, cúng ông Công, ông Táo không nên xin làm ăn phát đạt, tấn tài tấn lộc, sung túc.

Cúng ông Công, ông Táo thế nào cho đúng phong tục?
Cúng ông Công, ông Táo thế nào cho đúng phong tục?

Đồ cúng ông Công, ông Táo

Các gia đình cần chuẩn bị lễ vật cúng là mũ ông Công ông Táo. Bộ mũ này có 2 mũ đàn ông và 1 mũ đàn bà, mũ dành cho các ông Táo thì có hai cánh chuồn, mũ bà Táo không có cánh chuồn. Ngoài lễ vật cần chuẩn bị đồ cúng ông Công ông Táo là 1 mâm cỗ mặn hoặc cỗ chay. Mâm cỗ mặn có: xôi gà, thịt luộc, các món nấu nấm, măng… còn lễ chay gồm trầu cau, hoa, quả, giấy vàng, giấy bạc,…

Không ném cá chép từ trên cao xuống

Cá chép tượng trưng cho thần linh, các gia đình chỉ thả cá từ từ xuống nước để cá có thể sống được. Tránh việc đứng từ trên cầu, đường ném cá chép xuống sông sẽ làm chết. Sau khi tiễn ông Công, ông Táo về trời không bỏ hoa, tro vàng mã, nhiều thứ đồ lễ khác vứt xuống các ao hồ gây ô nhiễm môi trường.

Mỹ Duyên