Trong “Thần Điêu đại hiệp”, nhà văn Kim Dung cho Dương Quá cụt tay, Tiểu Long Nữ không giữ được trinh tiết, là những chi tiết đáng để suy ngẫm. Thông thường, nhiều tác giả khi xây dựng những mối tình hoàn mỹ, thường trao cho nhân vật chính hình ảnh thật toàn vẹn: gặp trọng thương, sau đó được an bài một cuộc kỳ ngộ, rồi hồi phục hoàn toàn…

Nhưng trong “Thần Điêu đại hiệp”, Kim Dung lại cho nhân vật nam chính Dương Quá bị cụt tay, nhân vật nữ chính Tiểu Long Nữ thì không còn trong trắng. Lần đầu đọc “Thần Điêu đại hiệp” chắc hẳn nhiều người không khỏi luyến tiếc về số phận của hai nhân vật chính rơi vào tình cảnh như thế, vì đây hoàn toàn không phải chuyện bình thường, những vết thương này đủ để khắc sâu vào lòng, đau tận tâm can. Nhưng qua bi kịch Dương Quá cụt tay, Tiểu Long Nữ thất thân mà mối tình của họ được thăng hoa cao độ. Chắc chắn đây chính là dụng ý từ đầu của nhà văn Kim Dung.

Cổ Thiên Lạc và Lý Nhược Đồng trong Thần Điêu đại hiệp
Cổ Thiên Lạc và Lý Nhược Đồng trong Thần Điêu đại hiệp năm 1995

Nhân vật Dương Quá dễ khiến người xem liên tưởng đến người cha Dương Khang ba phần vô lại bảy phần phong lưu, tuy anh ta trước sau vẫn yêu say đắm Tiểu Long Nữ, nhưng với tính cách của Dương Quá, hành động ăn nói tùy tiện không thể che giấu được. Biểu hiện rõ nhất là khi gặp những cô gái trẻ đẹp, cho dù không phải kẻ háo sắc nhưng anh ta luôn thích buông lời trêu ghẹo. Nhờ có võ công, tướng mạo và tài hoa xuất chúng, anh ta báo hại khiến không ít cô gái loạn ý mê tình, thầm yêu trộm nhớ. Có thể kể đến những nhân vật như Lục Vô Song, Trình Anh, Công Tôn Lục Ngạc…

Cổ Thiên Lạc trong vai Dương Quá
Cổ Thiên Lạc trong vai Dương Quá

Trước khi bị cụt tay, võ công của Dương Quá không phải thuộc loại xuất chúng, Kim Luân Pháp Vương từng nói thẳng về căn bản võ học của anh ta là “bác mà không tinh” (có số lượng mà thiếu chất lượng).

Chúng ta có thể điểm lại những trường phái mà Dương Quá từng học qua: từ Ngọc nữ tâm kinh đến Cửu âm chân công, từ Cáp mô công đến Tam thập lục bộ đả cẩu bổng pháp, từ Đạn chỉ thần thông đến Ngọc tiêu kiếm pháp… Có thể nói toàn là những kỳ công võ học đương thời.

Tuy Dương Quá thân mang nhiều tuyệt kỹ nhưng chưa luyện được đạt mức lợi hại, luận về thực lực anh ta thậm chí còn thua Hoắc Đô và Ba Đạt Nhĩ, nhiều trận thắng đều nhờ may mắn. Tuy nhiên, sau khi bị cụt tay, Dương Quá có bước chuyển lớn về nhân cách, đây chính là dụng ý sâu xa của Kim Dung.

Một tháng sau khi Dương Quá cụt tay đã có sự thay đổi lớn, võ công tiến vượt bậc thành cao thủ hàng đầu. Sự tiến bộ vượt bậc về võ công, có thể thấy nguyên nhân trực tiếp nhất là cuộc kỳ ngộ với Thần Điêu, mà chuyện mất cánh tay là yếu tố then chốt.

cap-doi-than-dieu-dai-hiep-nam-xua-chuan-bi-tai-hop_9111612

Vậy thì sau khi mất cánh tay, võ công Dương Quá lợi hại nhất ở điểm nào? Trên thực tế, không phải ở những tuyệt kỹ như Ngọc nữ tâm kinh, Đả cẩu bổng pháp, hay Cáp mô công, những võ công này trước đây Dương Quá cũng không phát huy được. Lý do ở đây là nhờ sự chỉ dẫn của Thần Điêu mà Dương Quá bắt đầu ngộ ra kiếm thuật của Độc Cô Cầu Bại, tức là nhờ bị mất cánh tay mà anh ta biết áp dụng chiêu thức đơn giản, biết điều khiển thanh kiếm nặng Huyền Thiết trở thành có sức mạnh vô địch thiên hạ.

Thời Dương Quá 20 tuổi nhưng đã luyện kiếm thuật Độc Cô Cầu Bại đến cảnh giới của người gần 40 tuổi. Đương lúc kiếm pháp của phái Toàn Chân và Cổ Mộ không phát huy công dụng, trong quá trình luyện kiếm Dương Quá đã ngộ ra những kiếm lý đơn giản, bình thường, lại có uy lực vô hạn: hoành tước, đảo phách, thuận thích, nghịch kích…

Quá trình chuyển biến về phương diện võ thuật đi cùng với những chuyển biến về tính cách của Dương Quá, điều này chắc chắn liên quan đến dụng ý của Kim Dung khi cho Dương Quá cụt cánh tay. Sau khi cụt tay, kiếm thuật của Dương Quá không còn “màu mè phi thực”, còn về tính cách là sự chuyển hóa từ lãng tử tùy tiện thành đại hiệp điềm tĩnh vững vàng như ngọn núi…

Nếu Dương Quá trước khi cụt tay chỉ khiến người ta yêu thích, thì Dương Quá sau khi cụt tay mới thực sự khiến người ta nể phục. Cho dù sau khi cụt tay, ẩn chứa âm thầm trong nội tâm Dương Quá vẫn là sự kiêu ngạo, sự kiêu ngạo này rất giống với sự kiêu ngạo của Độc Cô Cầu Bại. Có lẽ vì thế mà cảm xúc của người xem như tăng thêm bội phần đi cùng với sự khiếm khuyết trên cơ thể Dương Quá.

4853607f-4ed5-4803-9dbc-ca53d83485c9

Kim Dung cho Dương Quá cụt tay, một phần là để đảo ngược lại tính cách lãng tử, giúp anh ta phát huy hết khí phách của một trang nam nhi, từ đó gia cố thêm lòng kiên định của Dương Quá trong mối tình sâu sắc với Tiểu Long Nữ, triệt để hoàn thiện cả về kỹ thuật võ công lẫn cảm xúc ái tình. Như vậy, biến cố cụt tay là một ẩn ý rời bỏ sự hào nhoáng bên ngoài, bớt đi những thứ phù phiếm màu mè thiếu thực chất, chỉ có như vậy hình ảnh Dương Quá mới có thể nổi bật lên sức mạnh quyến rũ của một nhân cách chân chính, xứng danh một đại hiệp có khí phách hiên ngang.

Chắc hẳn với chi tiết này, Kim Dung muốn nhắn gửi với mọi người trong cuộc sống hiện thực cần không ngừng biết giác ngộ từ nội tâm, giác ngộ về những thứ phù phiếm. Muôn ngàn chúng sinh, trong đó có rất nhiều người thông minh tuyệt đỉnh, nhưng cho đến cuối đời vẫn khó thoát khỏi sự hồ đồ, mà có lẽ lý do chính là thiếu tấm lòng rộng rãi để cởi bỏ những u mê. Hình ảnh Dương Quá cụt tay để rồi công lực đạt mức siêu phàm chắc chắn có ngụ ý sâu xa, phải chăng đó chính là lời nhắn gửi để chúng ta tự phản tỉnh lại chính mình?

Theo Xích Đạo Mã Nghị (赤道蚂蚁), secretchina

Tinh Vệ biên dịch

Xem thêm: