Lời đã nói ra chẳng khác chi mũi tên đã rời khỏi cây cung. Vết thương trên thân thể có thể lành lại theo thời gian, nhưng có những lời nói “sống để bụng chết mang theo” sẽ đeo bám con người suốt cuộc đời, day dứt tới tận khi họ nhắm mắt xuôi tay.

1. Đừng bao giờ tức giận

Chắc hẳn mỗi người chúng ta đều quá quen thuộc với câu nói này. Nhưng kỳ lạ là khi đối diện với mâu thuẫn hay những chuyện không như ý chúng ta lại chẳng thể kiểm soát được cảm xúc của mình. 

“Giận quá thì mất khôn”. Khi lửa giận bùng lên, con người sẽ không còn đủ điềm tĩnh và lý trí để suy xét mọi việc mà làm những việc bản thân cũng không ngờ tới. Thậm chí đôi khi còn làm ra những chuyện khiến mình phải ân hận suốt đời.

Như câu chuyện Thành Cát Tư Hãn giữa cơn khát bỏng rát nơi hoang mạc không một bóng người, ba lần chật vật hứng được một ly nước nhỏ đều bị chú chim ưng yêu mến lao vào hất đổ. Chỉ vì một phút nóng giận, không thể kiềm chế bản thân ông đã rút kiếm đâm thẳng vào ngực chú chim ưng.

Đến khi lần tìm nguồn nước, nhìn thấy xác của một con rắn độc nguy hiểm nhất của miền đất này nằm bên cạnh vũng nước, Thành Cát Tư Hãn mới biết rằng chú chim ưng chính là ân nhân 3 lần cứu mạng mình. Chú sớm đã biết ly nước có độc nên dẫu phải chết dưới mũi kiếm của chủ nhân chú cũng chẳng từ nan. Nhưng lúc này Thành Cát Tư Hãn hối hận cũng đã muộn. Xác của chú chim ưng đã rơi xuống nền đất lạnh và không bao giờ có thể cất cánh lên bầu trời một lần nữa.

Chúng ta thường nghĩ mình vì muốn tốt cho người khác nên mới tức giận với họ mà thôi. Điều này chẳng khác chi việc lấy ác trị ác, khơi dậy những cảm xúc tiêu cực đang say giấc, đặc biệt là lòng oán hận trong tâm hồn họ. Chẳng vậy mà trên các trang báo hay phương tiện truyền thông thi thoảng lại có những vụ thảm sát động trời, mà nguyên nhân ban đầu cũng chỉ là những lời nóng giận làm tổn thương đến lòng tự tôn của hung thủ.

Ngọn lửa giận không chỉ làm tổn thương người khác mà còn thiêu đốt lục phủ ngũ tạng và phúc lộc của chính mình. “Người yêu nên phúc, người ghét nên họa.” Liệu có ai sẵn lòng giúp đỡ những người gây tổn hại đến bản thân mình. Khi bạn tức giận cũng đồng nghĩa với việc bạn đã đóng sập những cơ hội của mình ngay trước mặt.

Thành Cát Tư Hãn lỡ tay giết chết đại bàng chỉ vì vội vàng phán xét. (Ảnh: Getty Images)

2. Tuyệt đối tôn trọng người khác

Dẫu là bậc đế vương hay người ăn xin ngủ bên vệ đường, đã là sinh mệnh thì đều có lòng tự tôn như nhau. Khi tôn trọng người khác cũng chính là tôn trọng bản thân mình.

Có thể bạn nghĩ rằng mình là người yêu, là vợ của anh ấy, mình có quyền quản lý anh ấy, hay cô ấy là vợ mình thì mình có thể kiểm soát cuộc sống của cô ấy. Nếu vậy cuộc sống sẽ trở nên thật ngột ngạt.

Bạn yêu thương và chăm sóc những đứa con của mình và nghĩ mình có quyền lựa chọn và quyết định thay chúng bởi chúng còn quá nhỏ và phải biết vâng lời. Nhưng khi chúng không đồng ý và bắt đầu quấy khóc bạn lại cảm thấy chúng không phải là những đứa trẻ ngoan?

Cũng có thể bạn không sai, nhưng dẫu còn nhỏ trẻ cũng rất cần sự tôn trọng của người lớn. Nếu được người lớn hỏi ý kiến và dẫn dắt, khuyên nhủ và tôn trọng quyết định của mình, trẻ sẽ vui vẻ làm những gì bạn muốn và có trách nhiệm hơn với cuộc sống của chính mình.

Dẫu là cấp trên cũng không đồng nghĩa với việc bạn có thể áp đặt ý kiến của mình cho người khác. Có thể nhân viên của bạn sẽ tuân thủ bởi không muốn làm bạn mất lòng hay ảnh hưởng tới tiền đồ sau này của mình. Nhưng chưa hẳn bạn đã có thể thực sự thu phục được nhân tâm, thậm chí còn khiến họ nảy sinh ý nghĩ muốn rời xa bạn. Khi con người tự cảm thấy mình cần có trách nhiệm làm tốt việc gì đó, họ sẽ tự nguyện dốc sức làm tròn bổn phận của mình mà không cần bất kỳ sự đốc thúc hay giám sát nào.

Ngược lại, khi cảm thấy mình không được tôn trọng con người sẽ dễ dàng nảy sinh tâm lý chống đối. Thậm chí họ dám bất chấp hậu quả, sẵn sàng làm tổn thương người khác để bù đắp lại sự đói khát nhân tính của mình.

Vậy nên tôn trọng người khác là cách giúp bạn có được một gia đình đầm ấm, hạnh phúc và thành công mà không phải lao tâm khổ tứ hay gây áp lực cho các mối quan hệ của mình.

Tôn trọng người khác được dưỡng dục từ nhỏ, sẽ tạo nên một thói quen. (Ảnh: Pinterest)

3. Thay đổi lập trường

Mỗi người sinh trưởng trong những gia đình khác nhau, đều có những mối quan hệ và trải nghiệm khác nhau trong cuộc sống. Điều này tạo nên những nét tính cách và lối suy nghĩ khác nhau giữa con người. Nếu luôn dùng tiêu chuẩn và quan niệm của mình để yêu cầu hay đánh giá người khác thì sự khác biệt này có thể sẽ thổi bùng nên ngọn lửa tức giận trong bạn. Điều này có thể gây nên mâu thuẫn giữa đôi bên và khiến tình cảm ngày càng nhạt nhòa.

Vậy nên khi chúng ta cảm thấy đối phương thật kỳ quặc, cố chấp hay không thể nào chịu nổi thì hãy thử thay đổi góc nhìn. Hãy lắng lại lòng mình lắng nghe nỗi niềm của họ. Có thể bạn sẽ có những trải nghiệm hoàn toàn mới mẻ và xúc động.

Là cha mẹ, ai cũng mong muốn con mình ngoan ngoãn và làm biết vâng lời. Nhưng mỗi người lại là một cá thể độc lập và đều có những suy nghĩ khác nhau. Bạn sốt ruột vì sợ muộn giờ làm vào buổi sáng trong khi bọn trẻ vẫn nằm dài chưa dậy? Bạn sải những bước đi thật vội khiến những cô bé cậu bé vừa đi vừa chạy, bạn không hiểu nổi con mình sao làm gì cũng lóng ngóng và vụng về? Bởi lẽ chúng chưa hiểu được cuộc sống của người lớn là thế nào, đôi chân chúng cũng quá ngắn để có thể bắt kịp bạn.

Bạn tặng cho cô ấy những viên đá thật đẹp, bởi lẽ bạn yêu thích sự mạnh mẽ của chúng. Nhưng có thể cô ấy chỉ nhận chúng để bạn vui lòng. Cô ấy lại mong muốn nhận được những lẵng hoa xinh xắn thắt chiếc nơ hồng.

Bạn muốn nhà cửa lúc nào cũng ngăn nắp gọn gàng nhưng anh ấy lại bừa bộn. Bạn thích một chiếc ga trải giường màu hồng phớt trong khi anh ấy lại thích màu xanh dương…Vậy nên khi bạn cảm thấy khó chịu với ai thì có thể ai đó cũng đang có cảm giác tương tự như bạn vậy. Không có chuyện ai đúng ai sai, chỉ đơn giản mỗi người là một sinh mệnh riêng biệt và có những sở thích khác nhau mà thôi.

Hãy lắng lại lòng mình lắng nghe nỗi niềm của người khác. (Ảnh: thoibao.today)

Chỉ khi biết lắng nghe và dung hòa những sự khác biệt như đại dương mênh mông, như mặt đất bao la thì cuộc sống mới tươi đẹp với muôn màu muôn vẻ khác nhau.

4. Luôn quan sát ý nghĩ của mình từng phút từng giây

Con người có thể kiểm soát được cảm xúc và hành vi khi luôn quan sát ý nghĩ của mình từng phút từng giây. Cảm xúc như một con ngựa hoang, nếu bạn không kịp thời kìm dây cương lại nó sẽ nhảy nhót khắp nơi và sẵn sàng dẫm đạp lên những gì mình đi qua.

Những bậc thánh nhân thời xưa thường coi trọng tu dưỡng đạo đức và cách hay nhất họ áp dụng chính là mỗi ngày trước khi đi ngủ họ đều xem xét lại từng ý nghĩ và việc làm của mình. Điều này sẽ giúp họ kịp thời nhìn thấy thiếu sót và không ngừng hoàn thiện bản thân. Những suy nghĩ này chính là sợi dây giúp bạn tìm kiếm được những cái tâm không tốt đang ẩn sâu trong tâm hồn mình.

Bạn thấy một cô gái xinh đẹp đi ngang qua trước mắt và đột nhiên thấy chạnh lòng. Phải chăng bạn đang đố kỵ với cô ấy và thấy cuộc sống không công bằng với mình? Bạn thấy một chiếc ô tô mình hằng mơ ước vụt qua, bạn nghĩ mình sẽ khiến nhiều người phải ngưỡng mộ khi được cầm chiếc vô lăng ấy. Bạn sẽ làm việc nhiều hơn để sớm “rinh” về chú xế hộp đó. Phải chăng bạn đang dùng cuộc sống vật chất xa hoa để đo lường giá trị bản thân mình, thay vì những giá trị đạo đức?

Luôn quan sát từng suy nghĩ của mình cũng sẽ giúp bạn hiểu mình hơn, hiểu được điều gì thực sự quan trọng với mình. Bạn cũng sẽ không phải lãng phí thời gian vào những việc vô ích hay tình cảm cho những người không dành cho bạn.

(Ảnh: Pinterest)

Chúng ta thường muốn thay đổi người khác mà quên mất rằng mỗi người chỉ có thể thay đổi được chính mình mà thôi. Khi tâm của con người thay đổi thì hoàn cảnh cũng sẽ biến chuyển theo. Không ngừng hoàn thiện bản thân mình bạn sẽ giống như một viên ngọc quý, một bông hoa đẹp. Có câu “Hữu xạ tự nhiên hương”, khi ấy những gì tốt đẹp cũng sẽ tự tìm đến với bạn.

5. Im lặng là vàng

Chúng ta thường nghe: “Rượu ngon uống lắm cũng say, người khôn nói lắm dẫu hay cũng nhàm”, “Thùng rỗng kêu to”, “Nước sâu chảy xiết”. Im lặng không có nghĩa là bạn là kẻ bất tài hay kém cỏi. Ngược lại điều đó còn khiến bạn trở nên có giá trị hơn trong mắt người khác.

Biết im lặng đúng lúc cũng là cách bạn thể hiện sự tôn trọng với người khác và có cơ hội hiểu hơn về họ. Nếu giữa đám đông bạn luôn thao thao bất tuyệt với những câu truyện kỳ thú và thu hút mọi sự chú ý về mình có thể bạn sẽ khiến ai đó thấy chạnh lòng. Họ sẽ cảm thấy mình thật mờ nhạt và không được quan tâm nhiều như mong muốn. Họ cũng không có cơ hội được thể hiện bản thân và chia sẻ kiến thức của mình. Như vậy bạn cũng chẳng thể dành được sự yêu mến của họ.

Khi im lặng bạn có thể quan sát được nhiều hơn những cử chỉ không lời của người khác. Im lặng cũng là một cách thể hiện sự khiêm nhường của bạn. Khi được lắng nghe, người khác sẽ cảm thấy hạnh phúc và muốn mở lòng tâm sự với bạn. “Họa từ miệng ra, bệnh từ miệng vào”. Im lặng cũng mang đến cho bạn một khoảng thời gian hòa hoãn, đủ để bạn có thể xoa dịu cơn giận dữ hay cảm xúc tiêu cực trong lòng mà không nói ra những lời sắc nhọn làm tổn thương tới người khác.

Biết im lặng và giữ bí mật cũng khiến bạn trở nên đáng tin cậy hơn và tránh khỏi những chuyện thị phi không đáng có. Cùng là một câu nói nhưng “tam sao thất bản”. Khi đến tai người khác, đặt trong những hoàn cảnh khác nhau nó lại khiến người ta hiểu theo những cách khác nhau. Nhẹ thì chỉ mang đến những mâu thuẫn và hiểu lầm nho nhỏ trong các mối quan hệ của bạn, nặng thì thậm chí còn có thể khiến hạnh phúc và sự nghiệp của bạn chao đảo.

Biết im lặng ắt sẽ thuận hoàn cảnh. (Ảnh: Youtube)

Chỉ khi liên tục hoàn thiện và tu sửa bản thân theo những chuẩn mực đạo đức chân chính thì vị Thần may mắn và hạnh phúc mới mỉm cười với bạn. Kỳ thực những nguyên tắc vàng này chính là việc ước chế những dục vọng cá nhân, tránh làm tổn thương tới người khác, từ đó mang lại sự hài hòa và một cuộc sống hạnh phúc cho cả đôi bên.

Minh Nguyệt