Từng là một diễn viên múa tiên nữ, hiện tại cô lại trở thành nghệ thuật gia trong làng thanh nhạc. Đây không chỉ là bước nhảy vọt của nghệ sĩ Shen Yun Vũ Minh, mà còn cùng Đoàn nghệ thuật Shen Yun (Thần Vận) mang đến cho thế giới một kỳ tích vô cùng đáng mừng. Nội dung bài viết sẽ chia sẻ cho chúng ta biết quá trình học tập và làm sống lại phong cách hát Bel Canto truyền thống đã thất truyền, Vũ Minh cảm ngộ đến điều huyền bí của âm nhạc.

Vũ Minh nói, nhiều người cho rằng hơi thở trong múa và ca hát không giống nhau, chúng sẽ “đánh nhau”, nhưng cô không nghĩ thế, mà cũng thật sự làm được điều đó. Với tư cách là một diễn viên múa chính và ca sĩ giọng nữ cao, trong tay nắm giữ hai kỹ nghệ lớn là múa cổ điển Trung Quốc đã thất truyền và kiểu hát Bel Canto truyền thống. Nhìn khắp thế giới, chỉ có nghệ sĩ của Shen Yun mới đạt được trình độ cao thâm đến vậy. 

Vào năm 2022, Đoàn nghệ thuật Shen Yun bắt đầu lưu diễn quý đầu tiên, Vũ Minh cũng cùng với Shen Yun mang đến cho khán giả toàn thế giới những ca khúc hoàn toàn mới. Cô cho biết, trong quá trình học Bel Canto cổ truyền, cô gặp rất nhiều thử thách, nhưng hơn thế … cô cảm nhận được rằng Bel Canto truyền thống đã mang lại cho cô những trải nghiệm độc đáo và năng lực Thần Thánh hùng mạnh.  

Chuyển đổi từ vũ đạo sang thanh nhạc

Múa cổ điển Trung Quốc mà Đoàn Nghệ thuật Shen Yun biểu diễn là một hệ thống hoàn chỉnh và có độ khó cao, vì thế mà mỗi diễn viên đều trải qua quá trình tập luyện vô cùng gian khổ. Mọi người từng nói rằng, làm nghề nào sẽ hiểu được nghề đó, Vũ Minh hiện đã là một vũ công xuất sắc, từng đoạt huy chương vàng trong “Cuộc thi múa cổ điển Trung Quốc toàn cầu”. Vì sao cô lại muốn khó càng thêm khó, tiếp tục học thanh nhạc truyền thống? 

Vũ Minh lớn lên ở Úc, dường như cô may mắn được là người sinh ra để dành cho âm nhạc. Bởi vì ngay từ khi biết nói, cô đã rất thích ca hát, do đó đã đạt được danh hiệu “Singing Baby” ngay khi còn nhỏ tuổi. Tuy nhiên, Vũ Minh cũng không chính thức học thanh nhạc, từ nhỏ đã theo học đàn dương cầm hơn 11 năm và dì của cô là một ca sĩ hát theo phong cách Bel Canto.

Khi Vũ Minh theo học múa cổ điển Trung Quốc tại Học viện Nghệ thuật Phi Thiên, tình cờ được một giáo viên thanh nhạc phát hiện ra cô có tài năng ca hát thiên phú. Quá trình đến với thanh nhạc của cô cũng rất tự nhiên. Lúc đang làm nghiên cứu sinh tại Đại học Phi Thiên, cô đã đăng ký thi vào khoa thanh nhạc và học Bel Canto truyền thống. Từ năm 2013, Vũ Minh chính thức trở thành ca sĩ giọng nữ cao của Shen Yun. Trong khoảng bốn năm, mỗi năm có hơn 100 buổi biểu diễn, cô liên tục chuyển đổi vai diễn giữa diễn viên múa chính cùng đơn ca, hoàn thành những màn trình diễn một cách xuất sắc.

“Vừa múa xong lại thay trang phục bước ra sân khấu ca hát, hát xong lại múa”. Cô nhớ lại trải nghiệm trên sân khấu khi đó: “Nhiều người nghĩ rằng làm vậy rất khó, nhưng với tôi mà nói lại rất dễ, vì tôi không có thời gian để căng thẳng”. Kỳ thực, để thành thạo Bel Canto truyền thống, Vũ Minh đã phải trải qua thời gian dài “leo dốc” khó khăn. 

Theo quan điểm của Vũ Minh, việc tìm ra vị trí thanh âm của Bel Canto truyền thống là một khó khăn lớn trong giai đoạn đầu học tập. “Nó đặc biệt giống như vượt qua một kỳ kiểm tra. Không tìm ra nó sẽ có mùi vị vô cùng khó chịu”. Mới đầu Vũ Minh chưa tìm ra “vị trí tốt nhất” của thanh âm, giọng hát tương đối không thật. Từ âm vực cao này đến âm vực cao kia, giọng hát của tôi sẽ chuyển thành thuần giả”. 

“Giọng hát của tôi được hình thành một cách từ từ, trải qua rất nhiều khó khăn, quá trình lặp đi lặp lại nhiều lần”. Trong quá trình kiên trì tìm tòi nghiên cứu, thử thách chủ yếu đến từ chính nội tâm, hơn nữa tinh thần và phương pháp phát âm có liên hệ mật thiết với nhau. “Chính là sức tưởng tượng của bạn, bạn có thể không thể tiến vào, tập trung đến cảnh giới này, rồi nhìn thẳng vào ‘vị trí kia'”.

Cứ như vậy mà Vũ Minh đã đột phá qua nhiều quan niệm, ví như mở đầu ngày mới cô luyện tập giọng cao trong thời gian dài, ngày hôm sau giọng trở nên khàn. Người bình thường nghĩ rằng cần nghỉ ngơi để bảo vệ dây thanh”. Tuy nhiên cô lại xem đây là cơ hội để tiến bộ, “Bởi vì vị trí thanh âm sai kia cũng đã không phát ra âm thanh, cô có cơ hội tìm được vị đúng để cất giọng hát”. 

Vũ Minh nhấn mạnh, chính niềm tin và ý thức về sứ mệnh phục hưng nghệ thuật truyền thống đã hỗ trợ cô trong suốt chặng đường. Cô cũng hy vọng sẽ đạt đến trình độ rất cao, có thể thể hiện một cách tốt nhất các ca khúc của Shen Yun, để người xem càng yêu thích và mong muốn thưởng thức hơn nữa. 

Bí ẩn của Bel Canto truyền thống

Tại Đại học Phi Thiên, Vũ Minh theo học dưới sự hướng dẫn của ông DF, giám đốc nghệ thuật Shen Yun và là giáo sư của Đại học Feitian, học Bel Canto chính thống nhất trong thời đại Văn hóa Phục hưng. Cô nói: “Ban đầu, ở Italia có người dạy về cái này, tuy nhiên thẩm mỹ của con người dần thay đổi, thời gian qua đi nó đã thất truyền rồi”. Đương nhiên, ngày nay có một số ca sĩ vẫn nắm giữ được vị trí chính xác của ca hát, “nhưng chỉ có chúng ta mới có thể dạy người từng bước một, làm sao có thể đạt được phong cách hát như vậy”. 

Vũ Minh tiết lộ rằng Bel Canto chính thống khác với Bel Canto phổ biến trong ngành công nghiệp thanh nhạc ngày nay. Cô nói: “Phương pháp hát của chúng tôi dựa nhiều hơn vào vị trí ‘bên ngoài’, tức là Bel Canto chính thống thường phát âm từng chữ rõ ràng hơn. Cách hát Bel Canto chính thống có vị trí phát âm tốt nhất, bạn phát âm nhấn rõ từng chữ thông qua cách hướng về phía trước, đó là vị trí phát âm thanh tốt nhất”.

Cô ấy nói: “Nó giống như một điểm giao nhau, một vị trí mà cơ thể con người và không gian bên ngoài cộng hưởng. Bằng cách này, âm thanh có thể được mở rộng ra không gian bên ngoài, để tối đa hóa giọng nói của con người. Nhưng cách hát bel canto ngày nay chỉ chú ý trong phần khoang miệng và tạo âm thanh phát âm phía sau, kiểu âm thanh hùng hồn”.

Dù là thời cổ đại Đông phương hay Tây phương, ca sĩ biểu diễn đều là hát không có microphone, hơn nữa nơi biểu diễn đều là những phòng hát bình thường, hoàn cảnh thậm chí còn hát ngoài trời, họ dựa vào sức lực của bản thân mà đạt được hiệu quả nghệ thuật “âm thanh vang vọng lay động rừng cây”. 

Trên sân khấu Shen Yun, Vũ Minh cùng các ca sĩ khác đã khôi phục lại kỳ tích của người xưa. Cô nói: “Khi hát với vị trí âm thanh ở bên ngoài cơ thể, bản thân nghe thanh âm không lớn, nhưng người khác nghe lại thấy rất to. Còn khi hát mà âm thanh phát ra từ vị trí trong khoang miệng, bản thân nghe rất to nhưng người khác lại nghe không rõ ràng”. 

Vũ Minh tin rằng, lợi thế lớn nhất của kiểu hát truyền thống chính là “tự nhiên”. “Tựa như người nói chuyện, không thực hiện động tác gì mất tự nhiên hoặc là làm mất một ít lực hát hay thay đổi trạng thái cùng phát âm tự nhiên”. Đương nhiên, cô cũng đề cập đến độ khó của các bài hát tiếng Trung. Bởi vì tiếng Trung có phần âm, còn ngôn ngữ Tây Phương không có cách thức phát âm, cho nên muốn phát ra tiếng Trung một cách rõ ràng cũng rất khó”.

“Tại sao phải hát khi đói? Không thể ăn ớt cay? Những thứ này đều không có”. Vũ Minh còn chia sẻ về kiểu hát Bel Canto truyền thống, phá vỡ quan niệm sai lầm của mọi người đối với kiểu hát Bel Canto trong thời gian dài, “Bởi vì kiểu hát của chúng ta, so ra thì vị trí phát âm thanh ở gần phía trước, cho nên không ảnh hưởng đến những tổ chức mô mềm hoặc dây thanh quản”.

Thực tế, trước khi vào Đại học Phi Thiên, Vũ Minh không được đào tạo thanh nhạc ‘chuyên nghiệp’, điều này ngược lại lại là ưu thế lớn đối với cô. “Tôi không có những quan niệm cứng nhắc kia, hoặc cần từ bỏ thói quen ca hát, cho nên vừa hay điều này lại giúp tôi dễ tiếp thu nhận thức mới”. 

Âm nhạc truyền thống trên sân khấu Shen Yun đánh thức thiện niệm người nghe 

Qua nhiều năm học thanh nhạc cùng kinh nghiệm diễn xuất, Vũ Minh càng cảm nhận được, kỹ nghệ hoàn hảo chỉ là điều kiện cần của một ca sĩ ưu tú. “Nếu muốn duy trì tâm thái thuần khiết đi biểu diễn”, cô cảm thấy bất luận là loại hình nghệ thuật gì đều có thể thể hiện ra cảnh giới cũng như sự tu dưỡng nội tâm của người nghệ sĩ, vì vậy thường ngày cô cần phải chú trọng đến thăng hoa trong tu dưỡng đạo đức. 

Cô còn nói đến, bản chất của âm nhạc là liên thông với Thần. Âm nhạc cổ đại là dành riêng cho các sự kiện tế lễ thần linh, là cầu nối thiêng liêng để giao tiếp giữa con người và Thần. Vì vậy, nghệ sĩ sinh ra với trách nhiệm là thanh lọc tâm hồn, giáo hóa dân chúng. Những ca khúc như vậy mới có năng lượng chính diện làm cảm động người xem, phát ra loại năng lượng lớn mạnh hơn nữa”. 

Đặc biệt trong Đoàn nghệ thuật Thần Vận, các nghệ sĩ đều là học viên của Pháp Luân Đại Pháp, họ tu luyện thân và tâm dựa trên nguyên lý “Chân, Thiện, Nhẫn”. Vũ Minh cho biết: “Thông điệp mà chúng tôi muốn truyền tải không chỉ giới hạn trong cảm xúc, tình cảm, thất tình lục dục của người bình thường. Điều đó không phải là mục tiêu của chúng tôi”. 

“Các bài hát Thần Vận hàng năm đều do Giám đốc nghệ thuật của chúng tôi viết ra”. Vũ Minh tin rằng lời bài hát là phần khiến người xem cảm động nhất. Cô nói: “Trong ca từ thường xuyên đề cập đến Sáng Thế Chủ, thiên đường, Thần, và nhắc nhở con người không nên quên Thần đồng thời sống hướng thiện, hơn nữa còn nói đến vô thần luận của đảng cộng sản là thứ hại người”. Những thông điệp này chỉ có ca khúc của Thần Vận mới có thể diễn đạt chuẩn xác nhất. Vũ Minh bày tỏ, người bình thường rất ít nghe đến những ca từ dạng như thế, rất ít suy nghĩ những vấn đề này. 

Vì vậy, các bài hát của Shen Yun có sức mạnh thức tỉnh tâm trí con người. Vũ Minh nói rằng mặc dù sân khấu Shen Yun tái hiện lại nền văn minh truyền thống Trung Hoa và hát các bài hát tiếng Trung, nhưng lại có giá trị phổ quát. “Nó có nguồn gốc rất sâu xa, chứa đựng cảm xúc của toàn bộ các dân tộc trên thế giới, thể hiện ra cái thiện cái ác trong bản tính của mỗi con người, chỉ có điều chúng được biểu đạt theo các cách khác nhau”. 

Cho nên, dù là ai xem Shen Yun cũng đều cảm thấy rất thân thiết, hơn nữa lại có thể hiểu được. Cô nói: “Người xem đều cảm thấy vô cùng cảm động từ tận sâu trong tâm, đó chính là sự cộng hưởng với thần tính của họ”. 

Vì vậy, trong các chuyến lưu diễn, Vũ Minh thường thấy khán giả nở nụ cười rạng rỡ hoặc rơi nước mắt bởi xúc động. Qua những phản hồi từ khán giả, cô ngày càng cảm thấy việc tham gia biểu diễn Shen Yun là một việc vô cùng có ý nghĩa. “Có người cảm thấy rằng cả đời cô chính là vì diễn xuất lần này, lời nói đặc biệt cảm động lòng người, tôi thậm chí không nghĩ tới rằng diễn xuất của chúng tôi lại có thể đạt tới loại cảnh giới này”. 

Điều khiến Vũ Minh ấn tượng nhất là lần ca hát tại trong buổi diễn tại Argentina vào năm 2018. Ngày hôm sau, Vũ Minh đọc tin tức trên tờ báo viết về trải nghiệm của một khán giả khiến cô rơi lệ. Cristina Reyes, một cựu ca sĩ opera say mê giọng hát tuyệt vời của Vũ Minh, nói: “Cô ấy không có bất kỳ nốt cao phô trương nào. Tôi nghĩ đó là huy hoàng đấy, thanh âm trong trẻo, vô cùng hoàn mỹ”.

Reyes cũng nhận ra nội hàm phong phú của ca khúc và tin rằng Shen Yun đang khôi phục các giá trị truyền thống cổ xưa và cứu vớt nhân loại. Cô ấy nói: “Hát các ca khúc là để cứu vãn nhân loại và cứu vớt sinh mệnh. Âm nhạc cũng là để cứu vớt sinh mệnh. Bởi vì âm nhạc sinh ra một loại rung động đặc thù, có liên hệ chặt chẽ với thân thể của chúng ta, giúp tinh thần người nghe trở nên hòa ái. Nghe ca sĩ giọng nữ cao hát giống như đang nghe hát mừng, thần thánh và tinh khiết”. 

Khơi gợi cảm hứng, trị liệu thân tâm, dạ hội Thần Vận mang năng lượng phi phàm 

Tôn chỉ Shen Yun là làm sống lại nền văn hóa truyền thống Trung Hoa 5.000 năm. Từ vũ đạo, âm nhạc, trang phục, bối cảnh đều mang đến cho khán giả những trải nghiệm nghệ thuật thuần thiện thuần mỹ. Diễn xuất của Shen Yun là dùng cái thiện cùng Thần tính để dẫn dắt và tinh lọc thân tâm của người xem. Vũ Minh nói rằng, phản hồi của khán giả trong nhiều năm qua cho thấy năng lượng diễn xuất của Thần Vận vô cùng phi thường, có ảnh hưởng tích cực đối với con người và xã hội. 

Trước hết, dạ hội Shen Yun đã trở thành một kho tàng kinh nghiệm vô tận cho giới nhân sĩ nghệ thuật. Vũ Minh nhớ lại, rất nhiều nhà thiết kế, sau khi xem xong biểu diễn đều khen ngợi nói “Tôi có được linh cảm rồi”. Chuyên gia thiết kế thời trang đã quan sát màu sắc của Thần Vận và không bao giờ nghĩ rằng một số màu nhất định có thể được kết hợp theo cách này. Các đạo diễn hoặc biên kịch, sau khi xem các trích đoạn của biểu diễn Thần Vận đã chia sẻ rằng từ góc độ kể lại chuyện xưa đã đạt được khả năng dẫn dắt khán giả. Còn các âm nhạc gia thông qua hiện trường biểu diễn giao hưởng có thể thấy được phương hướng phát triển sự nghiệp trong tương lai. 

Điều quan trọng hơn là ở phương diện đạo đức. “Sau khi xem hết chương trình, nhiều người cảm thấy rằng họ muốn trở thành một người tốt hơn, hoặc muốn đối xử tử tế hơn với người khác, sống lương thiện, như vậy cuộc sống mới càng có ý nghĩa”. Vũ Minh tin rằng diễn xuất của Shen Yun có ảnh hưởng tích cực đến mọi mặt đời sống sinh hoạt của người xem. 

Trước tình hình đại dịch đang hoành hành như hiện nay, Vũ Minh cho biết: “…diễn xuất của Shen Yun sẽ mang đến cho mọi người trải nghiệm tốt hơn cả về tinh thần và thể chất”. Nhiều năm qua, nhiều khán giả đã nói rằng xem biểu diễn Shen Yun đã làm cho họ cảm thấy sảng khoái, huyết áp trở lại bình thường và thậm chí còn xuất hiện tác dụng chữa bệnh kỳ diệu.

Tại sao buổi dạ tiệc Thần Vận lại chứa đựng năng lượng kỳ diệu như vậy? Vũ Minh đã mượn lý niệm văn hóa truyền thống để giải thích: “Học thuyết cổ xưa về ngũ hành, giảng chính là ngũ tạng ứng với ngũ hành, ngũ hành ứng với ngũ âm. Cho nên, thường xuyên nghe đức âm vui vẻ có thể giúp tinh thần an khang, vui vẻ mà quên lo nghĩ”. Cô còn nói, nhiều người phương Tây biết rất rõ, âm nhạc cổ điển có khả năng phát triển trí tuệ, xoa dịu tâm trạng. Vì vậy, âm nhạc truyền thống do Đoàn Nghệ thuật Thần Vận mang đến càng có tác dụng trị liệu hiệu quả đối với thể xác và tinh thần một cách rõ rệt.

Vũ Minh giải thích thêm về nguồn năng lượng cường đại phát ra từ buổi biểu diễn Shen Yun, đó là có thể ảnh hưởng đến tinh thần người xem, “nhiều người xem xong buổi diễn cảm giác được hy vọng cuộc sống, cảm thấy vô cùng vui vẻ, có thêm động lực để trở thành người tốt”. Cô ấy tin rằng, trạng thái tinh thần lạc quan và tràn đầy ánh nắng này là một bước quan trọng để thoát khỏi hoàn cảnh khó khăn.

Cuối cùng, Vũ Minh nói rằng các buổi biểu diễn mừng năm mới của Shen Yun, từ ca khúc đến vũ đạo, tình tiết trích đoạn, đều không giống nhau. Mỗi năm đều rất mới lạ. Cô hy vọng ngày càng có nhiều người đến xem Shen Yun biểu diễn, “Trong dạ hội có những chỗ khiến khán giả thích thú, cũng có cái khiến người cảm động, cam đoan mọi người sẽ rất thích”.