Mới đây, ngày 4/5, Bill Gates tuyên bố ly hôn với người vợ Melinda sau 27 năm chung sống. Tháng 7/2019, người từng là người giàu nhất thế giới Jeff Bezos ly hôn với vợ. Elon Musk từng 4 lần kết hôn. Rupert Murdoch trải qua 4 đời vợ… Những chuyện liên quan đến hôn nhân, kết hôn, tái hôn có lẽ khiến nhiều người ‘rối hoa cả mắt’. Rốt cuộc đâu mới là ý nghĩa thật sự của hôn nhân?

Nhà sử học đồng thời cũng là nhà bình luận các vấn đề thời sự, Giáo sư Chương Thiên Lượng đã bình luận về vấn ‘ý nghĩa thực sự của hôn nhân’ trên Chính luận thiên hạ đăng ngày 4/5. 

Theo góc nhìn của Giáo sư Chương, hôn nhân không phải dựa vào cảm tình để níu giữ mà là dựa vào trách nhiệm để duy trì. Cảm tình là thứ dễ thay đổi, cho nên nếu dựa vào cảm tình, thì hôm nay có thể thích người này, ngày mai có thể thích người khác, do đó hôn nhân không phải dựa vào cảm tình. Trách nhiệm mà Giáo sư Chương đề cập trong hôn nhân chính là ân nghĩa. Ân nghĩa càng ngày càng nặng, thì trách nhiệm với đối phương càng ngày càng lớn. 

Trong bài phân tích còn đề cập đến những quan niệm về hôn nhân trong Kinh Thánh, trong văn hoá phương Đông, câu chuyện lịch sử về Uất Trì Kính Đức dù thành danh nhưng không bỏ vợ… Tất cả sẽ có trong phần bình luận chi tiết dưới đây của Giáo sư Chương.

Kết hôn, ly hôn, tái hôn của những người nổi tiếng

Hôm nay có một tin tức rất đáng chú ý, đó là Bill Gates, chủ tịch của Microsoft, tuyên bố rằng, ông và vợ là Melinda đã kết thúc cuộc hôn nhân kéo dài 27 năm. Đây là bản tuyên bố Bill Gates, ông ấy viết rằng: ‘Trải qua rất nhiều suy nghĩ, hơn nữa đã nỗ lực rất nhiều để cứu vãn, nhưng chúng tôi quyết định kết thúc cuộc hôn nhân này. Trải qua 27 năm nuôi dạy ba người con, chúng tôi đã thành lập được một quỹ. Quỹ này hy vọng sẽ giúp đỡ tất cả mọi người có được cuộc sống khoẻ mạnh, một cuộc sống sáng tạo để có thể tạo ra nhiều thứ. Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc chăm chỉ vì quỹ này. Nhưng chúng tôi cảm thấy, là một cặp vợ chồng mà nói, chúng tôi đã không có cách nào có thể cùng nhau chung sống trong tương lai. Chúng tôi mong rằng công chúng sẽ cho chúng tôi khoảng không, tôn trọng quyền riêng tư của chúng tôi’. 

Năm nay, Bill Gates 65 tuổi, vợ ông là Melinda 56 tuổi. Sau tuyên bố ly hôn của Bill Gates, rất nhiều tin tức cho thấy vợ ông đã đưa ra thỉnh cầu ly hôn, hơn nữa bà nói: ‘Cuộc hôn nhân này đã rạn nứt mà không còn cách nào vãn hồi’. Khi họ kết hôn, họ không ký bất ký thoả thuận nào tiền hôn nhân, cũng chính là nói tài sản của họ là tài sản chung của hai bên, do đó Melinda được một nửa tài sản chung. 

Kỳ thực người nổi tiếng ly hôn là chuyện không phải hiếm, chúng ta không nói các minh tinh Hollywood, các doanh nhân như Bill Gates cũng ly hôn rất nhiều. Trước Bill Gates cũng có một người giàu nhất thế giới ly hôn. Ở đây một người giàu nhất thế giới mà tôi muốn nói đến là người sáng lập và cũng là CEO của Amazon – Jeff Bezos. Bezos ly hôn vào 7/2019, khi đó vợ của ông có được 4% cổ phần của Amazon từ cuộc hôn nhân tan vỡ. 4% cổ phần quy đổi ra là 38 tỷ đô-la Mỹ, vì vậy vợ ông trở thành một trong những người phụ nữ giàu nhất thế giới. Nhưng bà ấy quyết định quyên góp một nửa số tiền cho tổ chức từ thiện. Đây là cuộc hôn nhân của Bezos. 

Ngoài ra còn có một người giàu nhất thế giới nữa là Elon Musk. Elon Musk cũng đã ly hôn. Hôn nhân của Musk khá phức tạp. Cho đến hiện tại anh ta đã kết hôn 4 lần, trong đó 2 lần là… cùng một người. Cuộc hôn nhân thứ nhất của Musk là với một nhà văn người Canada, họ quen biết nhau thời còn học đại học. Năm 2000 họ kết hôn, sau đó năm 2008 ly hôn. Sau năm 2008, Musk bắt đầu hẹn hò với một diễn viên người Anh là Date. Năm 2010, Musk kết hôn với Date, năm 2012 thì ly hôn, cuộc hôn nhân chỉ kéo dài vỏn vẹn 2 năm. Nhưng đến năm 2013, anh ấy lại tái hôn với người vợ cũ. Tái hôn xong thì cuộc hôn nhân của họ lại kết thúc vào năm 2016. Tháng 5/2018, Musk lại bắt đầu hẹn hò với một nhạc sĩ người Canada. Họ không kết hôn nhưng có một đứa con chung. Đứa bé đó sinh vào tháng Năm năm ngoái. 

Thực ra nói về kết hôn và ly hôn, nhiều người cũng biết về ông trùm truyền thông Rupert Murdoch. Người này cũng trải qua 4 cuộc hôn nhân trong đời. 

Rupert Murdoch, tháng 12 năm 2012 (ảnh: Wikipedia).

Ông ta sinh năm 1931, sau đó vào năm 1956 thì kết hôn với một nữ tiếp viên hàng không. Năm 1967, họ ly hôn. Sau khi ly hôn ông kết hôn với một người khác tên là Anna Mann – vốn là thư ký trong ngành truyền thông của ông. Khoảng 23 năm sau, năm 1999, cuộc hôn nhân ấy tan vỡ, vợ ông nhận được 1,2 tỷ đô tiền bồi thường. Tiếp đó, chỉ 17 ngày sau khi ly hôn, khi ấy Murdoch đã 68 tuổi, ông đã cưới một phụ nữ rất nổi tiếng sinh ra ở Trung Quốc là Đặng Văn Địch, lúc đó Đặng Văn Địch khoảng 30 tuổi. Năm 2013, cuộc hôn nhân này cũng tan vỡ. Nguyên nhân tan vỡ là vì mối quan hệ ám muội giữa Đặng Văn Địch và cựu Thủ tướng Anh Tony Blair, sau đó mối quan hệ này bị Murdoch phát hiện. Sau khi phát hiện, hai người đã ly hôn. 

Trải qua cuộc hôn nhân tan vỡ với Đặng Văn Địch, Murdoch lại bắt đầu qua lại với một người mẫu. Sau đó Murdoch đính hôn với cô người mẫu. Khi gần đến sinh nhật lần thứ 85 của mình, Murdoch đã kết hôn với người mẫu 59 tuổi này. Đây là bốn cuộc hôn nhân của Murdoch.

Phúc âm Lu-ca giảng thế nào về ly hôn và tội gian dâm?

Tôi kể mọi người một chút những câu chuyện này liên quan đến hôn nhân, kết hôn, tái hôn có lẽ khiến nhiều người ‘rối hoa cả mắt’. Kỳ thực trong Kinh Thánh có quy định rằng: Nếu không phải tình huống đặc thù thì không thể ly hôn. Cho nên bạn thấy tín đồ Thiên Chúa giáo, nếu họ là một tín đồ Thiên Chúa giáo thành kính, họ không ly hôn, họ cũng không sử dụng các biện pháp tránh thai, cho nên họ sinh con khá nhiều.

Ảnh: Pixabay.

Việc kết hôn, ly hôn được xem trọng vô cùng trong Kinh Thánh. Bởi vì một trong những điều răn của Thượng Đế là không được gian dâm (tà dâm, ngoại tình). Trong Thánh kinh, quyển Xuất hành (1), chúng ta biết rằng khi đó người Do Thái rời Ai Cập để đến Canaan (Palestine). Trên đường đi, Thượng Đế đã ban cho Moses ‘Mười điều răn’ của Ngài ở trên núi Sinai. Trong đó có điều là không được gian dâm. 

Chúng ta hiện tại lý giải về gian dâm chính là phát sinh quan hệ vợ chồng không chính đáng. Nhưng trên thực tế, định nghĩa của Thần về gian dâm là vô cùng nghiêm khắc. Trong Phúc âm Lu-ca (thuộc kinh Tân ước) giảng rằng: ‘Bất cứ ai ly dị vợ mình và kết hôn với người khác thì chính là phạm tội gian dâm’. Chính là, bạn không cần vợ bạn nữa, sau đó bạn lại lấy một người khác, thì đây là điều không được phép, đến nỗi bạn lấy lại người vợ bạn đã bỏ thì cũng là phạm tội gian dâm (tà dâm, ngoại tình). Thậm chí trong Kinh Thánh còn giảng ‘ý dâm’ (意淫), nghĩa là trong tư tưởng có niệm đầu tà dâm, thì đây cũng là một loại tội gian dâm. 

Trong Phúc âm Ma-thi-ơ, Chúa Jesus giảng: ‘Các ngươi nghe nói rằng không thể gian dâm, nhưng ta nói với các ngươi, hễ thấy phụ nữ mà động niệm thèm khát, thì trong tâm người này chính là đã phạm tội gian dâm với cô ta rồi’. Do đó ‘ý dâm’ trong mắt Thần mà nhìn thì cũng tính là phạm tội gian dâm, cho nên đây là sự việc vô cùng nghiêm trọng. Việc ly hôn trong mắt Thần mà nhìn cũng là vô cùng nghiêm trọng. Đương nhiên con người hiện đại có thể không quá chú ý việc này lắm. 

Hôn nhân không thể dựa vào tình cảm

Tỷ lệ ly hôn ở Mỹ rất cao. Tỷ lệ giữa kết hôn và ly hôn mỗi năm cao đến 53%. Có nghĩa là nếu một năm có 100 cặp vợ chồng kết hôn, vậy thì mỗi năm sẽ có 53 cặp vợ chồng ly hôn. Do đó tỷ lệ ly hôn này vô cùng cao. 

Suy cho cùng, tôi cho rằng nguyên nhân là do rất nhiều người không hiểu ý nghĩa thật sự của hôn nhân. Hiện nay người ta kết hôn là vì cảm tình. Nhưng tôi biết rằng, cảm tình là thứ không thể dựa vào. Cảm tình của con người có thể thay đổi theo thời, có thể lúc lên lúc xuống, hơn nữa, hôm nay thích cái này, ngày mai lại thích cái khác; năm nay có thể thích ăn một món nào đó, sau khi thời gian qua đi liền thay đổi, có thể muốn ăn món khác. Nếu bạn đem cảm tình ấy vào cuộc sống, vậy thì hôm nay có thể thích người này, ngày mai có thể thích người khác. Do đó cảm tình của con người là không thể dựa vào được. 

Nếu hôn nhân được xây dựng trên cảm tình, tôi nghĩ rằng cuộc hôn nhân đó không lâu dài. Nói cách khác, cảm tình không thể níu kéo hoặc gìn giữ hôn nhân. 

Hôn nhân là do Thần định nên mới trở nên Thần Thánh

Từ góc độ hữu Thần luận mà nói, hôn nhân là loại phương thức sinh hoạt mà Thần quy định cho con người, hơn nữa ai kết hôn với ai đều có định số (định trước). Tôi nhớ rằng Trung Quốc có một cách nói là ai kết hôn với ai đều do Nguyệt hạ lão nhân (ông lão dưới trăng) (2) dùng sợi tơ hồng để kéo hai người nam nữ lại với nhau. Điều này có chút giống với Thần tình yêu Cupid ở phương Tây dùng một mũi tên bắn hai người lại với nhau, họ sẽ đi cùng nhau và kết hôn với nhau. Cho nên chúng ta thường nói hôn nhân là Thần Thánh, bởi vì là Thần định nên mới trở nên Thần Thánh. 

Ở Hàng Châu – Trung Quốc có một ngôi miếu thờ Nguyệt hạ lão nhân, trong miếu có một câu đối. Trên đó viết rằng: 

“Nguyện thiên hạ có người yêu, đều trở thành quyến thuộc
Bởi sự việc định trước, nên đừng bỏ lỡ nhân duyên”.

Cho nên hôn nhân đối với người xưa Trung Quốc mà giảng là sự việc đã được định trước. 

Theo đạo đức con người: Hôn nhân là trách nhiệm

Chiểu theo đạo đức con người mà nói, tôi nghĩ rằng hôn nhân là một loại trách nhiệm. Nó là lời hứa một đời một kiếp, chính là hai người cùng gánh vác trách nhiệm gia đình, đồng thời cũng phải có trách nhiệm với đối phương. Là một người đàn ông phải có trách nhiệm với vợ của anh ta, phải hết lòng với vợ, phải cho cô ấy cảm giác an toàn trong cuộc sống, phải chắn gió che mưa cho cô ấy. Đây là trách nhiệm của người đàn ông trong hôn nhân. 

Còn người phụ nữ cũng phải hết lòng với chồng mình, phải quan tâm chăm sóc phu quân, bao gồm cả việc chăm sóc con cái v.v. Trong Thánh Kinh kỳ thực cũng yêu cầu như vậy. Đây chính trạng thái của một gia đình chính thường nên có. 

Trong chính sử có lưu lại một câu chuyện liên quan đến cuộc đối thoại giữa Đường Thái Tông và Uất Trì Kính Đức. Mọi người biết rằng Uất Trì Kính Đức là một trong 24 công thần khai quốc của nhà Đường, chân dung của ông được treo ở Lăng Yên Các (3), ông lập được công lao rất to lớn trong quá trình vua Đường Thái Tông khai mở thời kỳ ‘Thiên triều thịnh thế’. Sau khi Đường Thái Tông lên làm Hoàng đế, có một lần vua Đường nói với Uất Trì Kính Đức rằng: ‘Trẫm muốn gả con gái cho khanh. Khanh cảm thấy được hay không?’. Lúc đó Uất Trì Kính Đức mới dập đầu trước Hoàng đế, sau đó khước từ. Ông nói: ‘Thê tử của thần tuy rằng địa vị rất thấp kém, hơn nữa cũng không có kiến thức gì, nhưng nàng ấy là thê tử của thần khi thần còn nghèo khó bần tiện. Tuy rằng thần đọc sách không nhiều, nhưng thần nghe nói rằng người xưa sau khi có tiền cũng không đổi vợ, cho nên thần không muốn lấy con gái của ngài đâu’. Thế là Đường Thái Tông từ bỏ cách nghĩ đó. 

Kỳ thực có lúc bạn nghĩ rằng Uất Trì Công này là một người vụng về thô kệch, nhưng ông ấy thực sự hiểu đạo lý rằng ‘giàu không bỏ vợ’ (phú bất dịch thê – 富不易妻), sau khi phú quý thì không được bỏ vợ…

***

Hôm nay tôi nói một chút câu chuyện ly hôn của Bill Gates, của một số người nổi tiếng, nhân tiện tôi lại nói một chút về ý nghĩa hôn nhân rốt cuộc là gì. Tôi cho rằng ý nghĩa của hôn nhân là một loại cảm giác về trách nhiệm, chính là người chồng có trách nhiệm với người vợ, người vợ có trách nhiệm với người chồng. Hôn nhân không dựa vào cảm tình để duy trì níu giữ, mà là ‘một ngày vợ chồng, trăm năm ân nghĩa’. Giữa vợ chồng với nhau là có ân có nghĩa, phải đối xử tốt với nhau, ân nghĩa càng ngày càng nặng, thì trách nhiệm với đối phương càng ngày càng lớn. Tôi cho rằng quan hệ vợ chồng như vậy mới là chính thường. 

Chú thích: 

(1) Quyển Xuất hành là quyển thứ hai trong kinh Cựu ước – Book of Exodus, tiếng Trung là Xuất Ai Cập ký – 出埃及記.

(2) Ở Việt Nam chúng ta hay gọi là ông tơ bà nguyệt.

(3)  Lăng Yên Các: gác Lăng Yên, là một ngôi lầu nhỏ nằm bên cạnh điện Tam Thanh ở tây nam cung Thái Cực thuộc Hoàng thành Trường An triều đại nhà Đường. Năm 643, tức năm Trinh Quán thứ 17 đời vua Đường Thái Tông, ông đã ra lệnh cho hoạ sĩ Diêm Lập Bản vẽ tranh chân dung của 24 vị công thần khai quốc của nhà Đường lấy tên là Nhị thập tứ công thần đồ – 二十四功臣圖.

Theo Chính luận thiên hạ
Mạn Vũ biên dịch

>> Xem loạt bài của GS Chương Thiên Lượng

Có thể bạn quan tâm:

Video: Đạo nghĩa vợ chồng trong văn hoá truyền thống

videoinfo__video3.dkn.tv||a6949e53b__

Ad will display in 09 seconds