Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan vào hôm Chủ nhật (8/3) đã kêu gọi Hy Lạp ‘mở cổng’ biên giới cho những người tị nạn đang cố gắng vào các nước thuộc Liên minh châu Âu (EU) từ Thổ Nhĩ Kỳ, và cho biết ông hy vọng giành được nhiều sự giúp đỡ từ EU trong các cuộc đàm phán vào thứ Hai (9/3).

Hàng chục ngàn người di cư đã cố gắng vào Hy Lạp, một quốc gia thành viên EU, kể khi Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố vào ngày 28/2 rằng sẽ không cố gắng giữ họ trên lãnh thổ của mình – như đã thỏa thuận vào năm 2016 với EU để đổi lấy hàng tỷ euro viện trợ.

Thổ Nhĩ Kỳ nhận khoảng 3,6 triệu người tị nạn chiến tranh từ Syria – nơi quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và phiến quân đồng minh đang chiến đấu với lực lượng chính phủ Syria có Nga hậu thuẫn, và nói rằng EU đã không thực hiện những lời hứa với Ankara.

“Chúng tôi hy vọng sẽ nhận được sự ủng hộ nhiều hơn từ cộng đồng quốc tế khi nói đến người tị nạn”, ông Erdogan phát biểu tại Istanbul. “Tôi có một cuộc họp với các quan chức Liên minh châu Âu vào ngày mai tại Bỉ. Chúng tôi sẽ thảo luận về những vấn đề này”.

Đáp lại, Ngoại trưởng Đức Heiko Maas cho biết “đàm phán trên lưng những người yếu nhất” sẽ không mang lại kết quả như mong muốn.

Hơn 1 triệu người di cư, chủ yếu đến từ Trung Đông và Châu Á, đã đến EU vào năm 2015 và 2016, hầu hết trong số họ đi qua Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp, cho đến khi có một thỏa thuận ngăn dòng người này vào tháng 3/2016.

Thổ Nhĩ Kỳ hiện lo ngại một làn sóng tị nạn nữa theo sau cuộc chiến mới xảy ra ở Syria. 

Người tị nạn ở biên giới Thổ Nhĩ Kỳ – Hy Lạp (ảnh chụp màn hình https://www.youtube.com/watch?v=5svhx0VDPGw).

‘Chia sẻ gánh nặng một cách công bằng’

Theo thỏa thuận năm 2016, EU đã cấp 6 tỷ euro (6,8 tỷ USD) để giúp Thổ Nhĩ Kỳ tài trợ nhà ở, trường học và trung tâm y tế cho người tị nạn. Ông Erdogan cho biết Thổ Nhĩ Kỳ mới chỉ nhận được một nửa số này.

Thổ Nhĩ Kỳ nói rằng EU đã không thực hiện lời hứa miễn thị thực cho công dân Thổ Nhĩ Kỳ cũng như tăng cường liên minh hải quan. Ankara cũng muốn có thêm sự hỗ trợ của châu Âu tại Syria – nơi họ đặt mục tiêu xây dựng các khu định cư cho người tị nạn quay về miền Bắc Syria. 

Ông Erdogan dự định gặp Charles Michel, người chủ trì các hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo EU và Ursula von der Leyen, Chủ tịch của Ủy ban điều hành EU.

“Nếu vì vấn đề thiếu tiền để cấp viện trợ nhân đạo thiết yếu cho người tị nạn, cho dù ở Thổ Nhĩ Kỳ, Idlib hay Jordan và Lebanon, chúng tôi (EU) sẽ không bao giờ từ chối đàm phán”, Ngoại trưởng Mass nói với báo Funke hôm Chủ nhật. “Nhưng điều đó tùy thuộc vào việc Thổ Nhĩ Kỳ giữ lời hứa và thực hiện những nghĩa vụ đã cam kết”.

Các ngoại trưởng EU cho biết tuần trước họ đã sẵn sàng thực hiện “các biện pháp cần thiết” để ngăn chặn dòng người vượt biên bất hợp pháp vào Hy Lạp, nhưng ông Erdogan cho rằng những người di cư sẽ không dừng chân ở Hy Lạp một khi họ đã vượt qua biên giới.

“Hy Lạp, tôi đang kêu gọi các bạn cũng nên mở cổng và để họ đi”, ông nói. “Chúng tôi đang tìm kiếm sự chia sẻ gánh nặng một cách công bằng”.

Hy Lạp cho biết họ đã ngăn cản hàng ngàn nỗ lực của người di cư nhằm vượt qua biên giới từ Thổ Nhĩ Kỳ kể từ tuần trước.

Theo Reuters
Thiện Lan dịch và biên tập

Từ Khóa: