Ông Trump vừa chính thức đề cử Rex Tillerson, chủ tịch và giám đốc điều hành của tập đoàn Exxon Mobil, làm Ngoại trưởng Mỹ. Theo Forbes có 8 lý do cho thấy Rex Tillerson sẽ trở thành Ngoại trưởng Mỹ thành công nhờ kinh nghiệm độc đáo.
Không giống như các Ngoại trưởng Mỹ gần đây, ông Tillerson không có kinh nghiệm làm việc trong chính phủ. Ông cũng không phải là chính trị gia, công chức, tướng quân hay học giả. Tuy nhiên, ông Tillerson có ưu điểm vượt trội nhờ kinh nghiệm 40 năm điều hành tập đoàn khổng lồ của Mỹ hoạt động toàn cầu và có lợi nhuận cao nhất thế giới.
Theo Forbes, những kinh nghiệm vượt trội của ông Tillerson là:
1.Đàm phán với nhiều đối tác lớn
Ngoại trưởng Mỹ không cần phải đứng ra để đám phán nhưng phải chịu trách nhiệm về các cuộc đàm phán. Trong khi, Tillerson có bề dầy kinh nghiệm và thành tựu trong các cuộc đàm phán ở tất cả các lĩnh vực từ quyền sử dụng đất cho các vấn đề lao động và giao thông vận tải. Dưới sự lãnh đạo của ông, tập đoàn Exxon đã từng đàm phán với chính phủ trong và ngoài nước, và các tập đoàn quốc tế lớn.
2.Quản lý quy mô lớn
Ngoại trưởng Mỹ phải điều hành một tổ chức với ngân sách 65,9 tỷ USD có hoạt động phủ khắp các nước trên thế giới, bao gồm: dịch vụ visa, hỗ trợ người Mỹ ở nước ngoài, an ninh quốc gia, xúc tiến thương mại và ngoại giao cấp cao.
So với 1 chính trị gia, học giả hay nhà ngoại giao, ông Tillerson rõ ràng có ưu thế vượt trội với kinh nghiệm quản lý và điều hành 1 tổ chức lớn như tập đoàn Exxon. Đây là công ty toàn cầu trị giá 370 tỷ USD hoạt động tại 50 quốc gia trong các lĩnh vực như: dầu khí, xây dựng, nghiên cứu và phát triển công nghệ cao, marketing, bán hàng và nguồn nhân lực.
3.Đối ngoại trong thế giới lãnh đạo
Hiện nay yêu cầu đối với 1 Ngoại trưởng Mỹ xuất sắc là đưa ra được giải pháp thiết thực đáp ứng các động cơ của các nhà lãnh đạo nước ngoài và thuyết phục họ hợp tác hoặc không chống đối với Mỹ.
Ông Tillerson có kinh nghiệm đối ngoại khi đại diện cho tập đoàn Exxon làm việc với các nhà lãnh đạo thế giới. Ông hiểu rõ động cơ của các nhà lãnh đạo nước ngoài và có thể đáp ứng được những mối quan tâm của họ để thúc đẩy họ hợp tác với ông.
4.Thành công trong khu vực kinh tế tư nhân
Tillerson gia nhập tập đoàn Exxon vào năm 1975, và liên tục thăng tiến nhờ những đóng góp của mình. Exxon nằm trong số những công ty có lợi nhuận cao nhất thế giới. Tillerson có thể tiếp tục sự dẫn dắt thành công này khi làm Ngoại trưởng đại diện cho Mỹ trên thế giới.
5.Xung đột lợi ích
Mối quan ngại lớn nhất khi Tillerson làm Ngoại trưởng Mỹ là sự ràng buộc chặt chẽ giữa ông và tập đoàn Exxon bởi lợi ích cổ phần và vị trí quyền lực của ông tại công ty.
Tuy nhiên, đây không thực sự là vấn đề với 2 lý do. Thứ nhất, Mỹ thường bổ nhiệm giám đốc điều hành khu vực tư nhân vào các vị trí trong các phòng ban của liên bang. Ví dụ, các Bộ trưởng Tài chính thường đi lên từ phố Wall. Thứ hai, nếu hạn chế các lãnh đạo đến từ khu vực kinh tế tư nhân, Mỹ sẽ không khai thác được kinh nghiệm và tài năng của họ.
6.Quan hệ với lãnh đạo nước ngoài
Đây là yếu tố tích cực cần thiết đối với các nhà ngoại giao. Ví dụ gần đây của thống đốc bang Iowa, ông Terry E. Branstad vừa được bổ nhiệm làm Đại sứ tại Trung Quốc bởi vì ông là “người duy nhất thích hợp cho vị trí này nhờ vào mối quan hệ thân thiết với Chủ tịch Tập Cận Bình”, theo CNN.
Khi làm người đại diện cho tập đoàn Exxon, ông Tillerson cũng đã xây dựng được mối quan hệ với các nước, đặc biệt là nước Nga. Ông đã từng nhận 1 giải thưởng từ Tổng thống Putin và phản đối các lệnh trừng phạt đối với Nga. Nếu làm Ngoại trưởng Mỹ, ông Tillerson sẽ tiếp tục phát triển các mối quan hệ đó nhưng với vai trò là người đại diện cho lợi ích của nước Mỹ.
7.Năng lượng và môi trường
Các nhà bảo vệ môi trường có thể sẽ phản đối chủ tịch của 1 công ty năng lượng được bổ nhiệm vào vị trí đứng đầu trong chính phủ. Nhưng Tillerson có thể tự tin chỉ ra vai trò dẫn đầu của tập đoàn Exxon trong ngành năng lượng thay thế hàng chục năm qua.
Thực tế, kinh nghiệm của Tillerson trong ngành công nghiệp năng lượng đặc biệt hữu ích. Ví dụ, ông biết sử dụng năng lượng để gây áp lực buộc Trung Quốc phải áp dụng các điều khoản công bằng thương mại.
8.Sự trung thành
Thượng viện Mỹ quan tâm nhiều nhất là trách nhiệm và lòng trung thành của một Ngoại trưởng với lợi ích của nước này. Lịch sử làm việc hơn 40 năm tại tập đoàn Exxon có thể chứng minh cho lòng trung thành của ông. Thực tế, ông đã điều hành một công ty được coi như xương sống giúp nền kinh tế Mỹ tăng trưởng hơn 100 năm qua.
Kinh nghiệm điều hành một công ty đại chúng thành công nhất hoạt động trong ngành năng lượng là một nền tảng hữu ích cho việc dẫn dắt tổ chức ngoại giao quan trọng nhất của thế giới.
Ông Tillerson có thể sẽ theo đuổi một chính sách ngoại giao hiện thực: tiếp cận thế giới theo bản chất vốn có của nó và khiến nó thực sự chuyển động theo hướng mà Mỹ mong muốn. Hòa bình, thịnh vượng và lợi ích của nước Mỹ sẽ trở thành thước đo mới của ông về chính sách ngoại giao thành công.
Diệu Linh
Xem thêm: