Miền Bắc lạnh đột ngột, nhiệt độ xuống dưới 10 độ, nhiều gia đình đã bắt đầu sử dụng máy sưởi, điều hòa để xua tan cái giá lạnh. Tuy nhiên, việc dùng các thiết bị sưởi mùa lạnh sao cho đúng cách, bảo vệ sức khỏe không phải ai cũng thông thạo.

Mức nhiệt toàn miền Bắc giảm sâu xuống dưới 10 độ, có nơi còn xuất hiện băng tuyết khiến thời tiết càng lạnh giá. Để chống lại cái rét đến khá bất ngờ, nhiều hộ gia đình đã chuẩn bị thiết bị sưởi chuyên dụng như quạt sưởi, máy sưởi dầu, đèn sưởi cho nhà tắm, điều hòa 2 chiều để xua tan đi cái rét, đặc biệt là mỗi khi trời trở tối.

Nhiều gia đình có thói quen đóng kín mít cửa phòng khi sử dụng máy sưởi, điều hòa… để tăng tốc độ làm ấm và tiết kiệm điện năng. Tuy nhiên việc làm này là hoàn toàn sai lầm. Căn phòng thường xuyên đóng cửa kín mít sẽ khiến không khí trong phòng khô nóng, không có sự lưu thông.

Điều này khiến da dễ mất độ ẩm, gây khô nứt da rất khó chịu, nhiều trường hợp nặng hơn, da sẽ bị bong tróc, thiếu sức sống. Ngoài ra, những người trong phòng chỉ hít thở bằng chính không khí nóng đó và khí do hơi thở người tạo ra, dẫn đến hiện tượng ngột ngạt, thiếu khí.

Những lưu ý khi dùng điều hòa, máy sưởi trong thời tiết rét đậm
Ảnh minh họa

Vậy sử dụng điều hòa, máy sưởi như thế nào để tốt cho sức khỏe?

1. Điều hòa

Sử dụng chế độ sưởi ấm trên điều hòa

Nhiều người lầm tưởng chỉ cần tăng mức nhiệt lên cao so với khi sử dụng vào mùa hè là điều hòa “tự” làm nóng không khí. Tuy nhiên hoàn toàn không phải vậy.

Để sử dụng chế độ sưởi, người dùng cần bấm nút Mode trên điều khiển, cho tới khi thấy chuyển về chế độ “Heat” (làm nóng) thay vì “Cool” (làm mát) thường được sử dụng trong mùa hè.

Hướng quạt gió xuống thấp

Chế độ sưởi của điều hòa (2 chiều) có nhiều điểm chung với quá trình làm mát, tuy nhiên trong quá trình này, máy nén thực hiện việc nén môi chất làm lạnh từ dàn bay hơi tới dàn ngưng, đường đi của nó được thay đổi và vai trò của hai giàn trao đổi nhiệt bị hoán đổi.

Do đặc tính của hơi nóng là bốc lên cao, và dễ dàng bị làm nguội lạnh bởi không khí, nên người dùng điều hòa để sưởi thường có cảm giác chúng hoạt động không mấy hiệu quả so với lúc sử dụng để làm mát trong mùa hè. Đó là bởi không khí lạnh thoát ra từ điều hòa sẽ có xu hướng lan tỏa gần mặt đất, mặt sàn của căn phòng, cũng là nơi sinh hoạt chính.

Do đặc tính của hơi nóng, nên muốn dùng điều hòa hiệu quả, chúng ta cần lưu ý nên hướng quạt gió của máy xuống thấp nhất có thể. Khi đó, không khí nóng được thổi ra sẽ lan tỏa đều hơn khắp phòng.

Nhiệt độ để sưởi ấm

ThS. Trần Xuân An – bộ môn Kỹ thuật nhiệt lạnh, Trường Cao đẳng Công thương Tp.HCM, tư vấn trên Dân Trí cho biết, nhiệt độ để sưởi ấm thích hợp là từ 22-25 độ. Do nguyên tắc hoạt động nêu trên, người dùng không nên vì thấy “chưa ấm” mà tăng nhiệt độ lên quá cao, dẫn đến tiêu tốn điện mà hiệu quả mang lại cũng không nhiều.

Không nên điều chỉnh nhiệt độ quá cao. Mức chênh lệch nhiệt độ trong phòng và ngoài trời cao nhất 10 độ. Nếu không dễ dẫn đến tình trạng nóng – lạnh đột ngột, gây cảm và các bệnh hô hấp, huyết áp.

Đặc biệt cần lưu ý rằng khi mức nhiệt ngoài trời quá thấp (khoảng dưới 7 độ C), thì hiệu quả truyền nhiệt của máy điều hòa bắt đầu giảm, và chúng ta nên bắt đầu sử dụng các thiết bị làm sưởi khác như quạt sưởi, đèn sưởi, máy sưởi dầu… hoặc sử dụng song song để mang lại hiệu quả mong muốn.

Riêng phòng của trẻ em và người già cần lưu ý:

  • Điều chỉnh nhiệt độ thích hợp từ 26-28 độ C, tuyệt đối không nên chỉnh nhiệt độ quá thấp.
  • Cường độ mở cửa để lấy oxy nhiều hơn, nên ưu tiên cho vấn đề hô hấp chứ đừng vì tổn thất nhiệt và tiết kiệm điện.
  • Điều chỉnh tốc độ gió vừa phải (ở mức thấp đến trung bình), bật chế độ đảo gió.
  • Bật chế độ điều hòa êm dịu (nếu máy có chế độ này) tránh mở chế độ powerfull (mức cực đại).
  • Tránh hướng gió thổi trực tiếp vào người hay chỗ nằm ngủ.

2. Đối với máy sưởi

Máy sưởi hay các thiết bị giữ nhiệt khác không ảnh hưởng gì đến sức khỏe của trẻ nếu biết sử dụng đúng cách. Với các gia đình có con nhỏ nhất là trẻ sơ sinh, cần quan tâm đến nhiệt độ khi bật quạt sưởi để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Nếu để quạt ở mức lớn, trong một thời gian dài, nhiệt tỏa ra nhiều sẽ làm da bé bị khô. Ảnh hưởng đến cơ quan hô hấp

Hơn nữa, khi dùng quạt sưởi sẽ làm cho độ ẩm không khí vốn đã thấp trong mùa đông lại càng thấp hơn gây nên tình trạng các niêm mạc của cơ quan hô hấp của trẻ bị căng, nứt nẻ, dễ bị rách và chảy máu, ảnh hưởng đến cơ quan hô hấp của trẻ.

Một số lưu ý khi sử dụng máy sưởi mùa lạnh:

Quạt sưởi tỏa nhiệt rất mạnh, do vậy, không cho trẻ nằm quá gần hoặc đứng quá gần, luồng gió nóng sẽ làm cho trẻ bị bỏng. Nên để quạt sưởi cách người bé khoảng 3m.

Máy sưởi, quạt sưởi thường gây ra cảm giác bí, khó thở bởi nó ảnh hưởng tới việc lưu thông khí oxy trong phòng, nhất là khi các cánh cửa đã bị đóng kín. Nếu mở quạt trong lúc ngủ, đặc biệt là khi trong phòng có trẻ nhỏ thì sẽ rất nguy hiểm bởi nó có thể dẫn tới tình trạng thiếu oxy. Vì thế, các bạn cần chú ý tránh mở máy sưởi quá lâu và thỉnh thoảng cần mở cửa để khí oxy lưu thông vào bên trong phòng.

Sau khoảng 1-2 giờ dùng quạt sưởi, nên mở cửa một chút để lưu thông không khí vì khi máy sưởi hoạt động sẽ đốt hết không khí trong phòng và khiến không khí bị khô. Nếu để quá lâu sẽ dẫn tới hiện tượng ngạt khí, khiến trẻ khó thở và gây nên các bệnh về đường hô hấp…

Cách sử dụng quạt sưởi an toàn

Một số chuyên gia cảnh báo, lạm dụng quạt sưởi quá nhiều là một điều nguy hiểm cho sức khỏe của trẻ sơ sinh lẫn người lớn. Do vậy, cần biết cách sử dụng đúng cách để tránh gây hại cho trẻ.

Do đó, để tránh khô da cho trẻ khi nằm ngủ duới quạt sưởi, phụ huynh có thể thoa kem dưỡng da, giữ ẩm da vào mặt, chân tay cho con để bảo vệ tốt hơn cho làn da của bé. Nên thận trọng khi sử dụng quạt sưởi cho trẻ.

Tránh trẻ bị khô da nên thoa kem dưỡng ẩm cho bé. (Ảnh: Eva)

Khi sử dụng quạt sưởi, bố mẹ cần lưu ý kiểm tra xem trẻ có bị ra mồ hôi do nóng quá hay không. Kịp thời thay chăn, gối để tránh mồ hôi thấm ngược trở lại vào người làm trẻ cảm lạnh.

Tuyệt đối không cắm quạt sưởi vào ổ cắm vượt qua mức điện áp quy định dễ xảy ra cháy, nổ, hư hỏng thiết bị. Các nguyên tắc hoạt động này phải phổ biến cho người trong nhà cùng biết.

Lời khuyên

  • Đảm bảo sự thông thoáng của căn phòng, bạn nên mở hé cửa hay bật quạt thông gió để đảm bảo sự thông thoáng khi sử dụng máy sưởi.
  • Bỏ chậu nước vào phòng khi dùng máy sưởi. Căn phòng sử dụng thiết bị sưởi sẽ có bầu không khí khô hanh gây ra nhiều ảnh hưởng xấu lên cơ thể do mất ẩm. Một cách đơn giản mà hiểu qủa để giải quyết tình trạng này là đặt một chậu nước ở trong phòng. Hơi nước bốc lên sẽ giúp cân bằng lại độ ẩm vốn thiếu hụt.
  • Quạt sưởi là vật hữu dụng cho các gia đình trong mùa đông nhưng nếu lạm dụng sẽ không tốt cho sức khỏe cũng như làn da của trẻ nhỏ. Vài năm trở lại đây, xu hướng sử dụng các thiệt bị giữ nhiệt, nhất là quạt sưởi ấm trong nhà khi mùa đông đến ngày càng trở nên phổ biến. Quạt sưởi sẽ giúp nhiệt độ phòng ấm lên so với nhiệt độ lạnh giá bên ngoài, đặc biệt thích hợp với những gia đình có người già và trẻ nhỏ.
  • Một lưu ý cực kỳ quan trọng nữa khi dùng quạt sưởi đó là đừng quên mở hé cửa sau khi bật máy sưởi khoảng 2 tiếng để tiếp ô xy vào phòng đồng thời nhỏ nước mũi cho trẻ.
  • Bên cạnh đó, dùng quạt sưởi cũng như dùng điều hòa không nên lạm dụng mức nhiệt. Thay vì để nhiệt quá cao chỉ nên để ở mức 23 – 25 độ. Để nhiệt độ cao sẽ làm khô da, ảnh hưởng đến hô hấp thậm chí bỏng nhẹ nếu chạm phải.

Phương Nam