Sau Xuân phân, dương khí cơ thể thêm một bước bước thăng phát, bắt đầu ức chế âm khí. Bệnh cũ của con người có khả năng hiện hình trong thời điểm này, chính giống như cỏ xuân sinh sôi. Đặc biệt biểu hiện trên phương diện chất lượng giấc ngủ, sức khỏe tâm lý, triệu chứng tiền mãn kinh, hệ thống tuần hoàn cho tới mắt, huyết dịch và tim…

24 tiết khí là một bộ lịch pháp bổ sung do cổ nhân Trung Quốc trong hơn 2000 năm phát minh, chủ yếu dùng để chỉ đạo nông nghiệp. Tiết khí và sức khỏe con người có quan hệ gì? Trong loạt bài này, chuyên gia thảo dược đông tây Moreen Liao – tác giả chuyên mục Đại Kỷ Nguyên tiếng Anh, là một chuyên gia chứng nhận mùi hương.

Moreen Liao từng đảm nhiệm chức Viện trưởng Viện nghiên cứu Liệu pháp thiên nhiên phương hướng mới Sydney (Australia) – New Directions Institute of Natural Therapies, phó chủ tịch tập đoàn phương hướng mới Australia, cũng từng là nhà sáng lập Ausganica – chứng nhận thương hiệu mỹ phẩm và chăm sóc da hữu cơ tại Australia. Nay cô sẽ đưa bạn đến gần với trí huệ của người Trung Quốc cổ đại, đồng thời cung cấp những lời khuyên dưỡng sinh thực dụng, giúp độc giả thuận ứng khí tiết mà điều chỉnh thân tâm (thể xác và tinh thần).

24 tiết khí của người xưa. (Ảnh: Wikimedia Commons)

Đặc điểm và hàm ý của Xuân phân

Tiết khí “Xuân phân” ngày thứ nhất, đêm dài bằng ngày, lúc này địa cầu và lưỡng khí âm dương của cơ thể chúng ta đều đạt thế cân bằng. Sau khi ngày này qua đi, dương khí tiến thêm một bước thăng phát, bắt đầu ức chế âm khí.

Trong 24 tiết khí Trung Quốc, Xuân phân là thời điểm chính giữa mùa xuân. Trước thời điểm này, mùa xuân ẩn dật vô hình, theo đà vạn vật dần dần sinh sôi phát triển, đến Xuân phân có thể gọi là đỉnh (cao) điểm của Xuân. Mà trong lịch dương (lịch Tây), mùa xuân lúc này lại mới vừa bắt đầu.

So sánh sẽ thấy sự khác biệt thể hiện rất rõ ràng giữa văn hóa Đông và Tây: Văn hóa Trung Quốc coi trọng lý niệm và hiện tượng vô hình, cho là vô hình và hữu hình quan trọng như nhau; Văn hóa Tây phương lại coi trọng thế giới vật chất hơn, hay còn gọi là những gì mắt thịt có thể nhìn thấy.

“Cổ nhân giỏi về y thuật, thượng y trị bệnh chưa tới, trung y trị bệnh sắp phát, hạ y trị bệnh đã rồi”. (Ảnh: giau.co)

Loại đặc điểm này của văn hóa Trung Quốc cũng thể hiện trong luận cứ của y sư triều Đường – Dược Vương (thánh dược) Tôn Tư Mạc (581- 682), ông phân bệnh tật thành 3 tầng thứ: “bệnh chưa tới”, “bệnh sắp phát”, “bệnh đã rồi”.

Tôn Tư Mạc trong cuốn “Thiên kim yếu phương” nói: “Cổ nhân giỏi về y thuật, thượng y trị bệnh chưa tới, trung y trị bệnh sắp phát, hạ y trị bệnh đã rồi (thầy thuốc giỏi trị bệnh khi chưa có bệnh, thầy thuốc bậc trung trị bệnh khi bệnh sắp phát, thầy thuốc kém trị bệnh khi bệnh đã phát), đều trùng khớp với Cát Hồng triều Tấn trong “Bão Phác Tử” có nói: “Tiêu hoạn (bệnh) chưa khởi, trị tật (bệnh) chưa tới, trị khi chưa việc gì”.

Lý luận này của Trung y lại nhấn mạnh tầm quan trọng của y học dự phòng, càng nhấn mạnh trên 2 phương diện thân và tâm (thể xác và tinh thần) bảo trì phương thức sinh hoạt khỏe mạnh.

Xuân phân ảnh hưởng đối với con người

Đáng để lưu ý là, bệnh cũ của con người có khả năng hiện hình trong thời điểm này, chính giống như cỏ xuân sinh sôi. Đặc biệt biểu hiện trên phương diện chất lượng giấc ngủ, sức khỏe tâm lý, triệu chứng tiền mãn kinh, hệ thống tuần hoàn cho tới mắt, huyết dịch và tim…

Tiết Xuân phân dễ ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. (Ảnh: roiloanloau.vn)

Nguyên nhân xuất hiện loại tình trạng này ở chỗ, khi dương khí trong cơ thể chuyển vận đồng thời lấn át âm khí, trì trệ do mùa đông tích thực và ít vận động tạo thành sẽ biểu hiện ra ngoài. Khi năng lượng vận hành xung kích đến vị trí rất yếu nhược hoặc có bệnh khiến chúng ta sẽ cảm thấy khó chịu.

Điều chỉnh để hài hòa với Xuân Phân

Chúng ta có thể dùng rau củ theo mùa đầu Xuân và các loại họ đậu để bài độc cho cơ thể, chuẩn bị sẵn sàng cho dương khí vận hành, tăng cường sức khỏe chỉnh thể. Tại nơi bãi cỏ, rừng rậm và chốn hoang dã đi bộ bằng chân trần, có thể thức tỉnh thân thể, đồng thời hấp thụ dương khí của mẹ thiên nhiên.

Đi bộ bằng chân trần để hấp thu dương khí của mẹ thiên nhiên. (Ảnh: Youspa)

Thực phẩm Xuân phân: Rau rau chân vịt (cải bó xôi), tảo xoắn (spirulina), hẹ, hành, rau màu xanh đậm, đậu đen, đậu xanh, mè đen, chế phẩm từ đậu nành.

Thảo dược hoặc tinh dầu thực vật thích hợp thời tiết Xuân phân: Cúc La Mã, cúc Đức, thiên trúc quỳ (phong lữ), nhũ hương, tuyết tùng (hương bách)…

Xuân phân massage huyệt vị: Ấn mé đầu ngón tay và bụng đầu ngón tay – là đầu vào của tất cả các thông đạo năng lượng (kinh lạc) của cơ thể. Bấm nhẹ viền xung quanh xương mặt phía dưới 2 mắt, sẽ hỗ trợ giảm nhẹ áp lực mắt, tăng cường sức khỏe của vùng mắt và mặt, đồng thời làm đẹp da.

Theo Đại Kỷ Nguyên tiếng Trung
Liên Hoa