Trước đó ông Trần Quang Thái ở huyện Bình Chánh, TP HCM, mua 5kg gạo mới về nấu thấy cơm rất dẻo và thơm ngon. Một hôm, ông nấu cơm từ sáng nhưng do có công việc nên không ăn hết. Khoảng 2 ngày sau, ông định bỏ đi thì thấy cơm nổi màu đỏ như bị tẩm thuốc đỏ.

Nghi ngờ chất lượng gạo có vấn đề, ông tiếp tục nấu thêm một nồi để đến sáng thì vẫn thấy cơm đổi màu đỏ. “Tôi không biết gạo này có bị nhuộm thuốc hoặc hóa chất gì không. Khi phát hiện sự việc, gia đình đã ăn hết gần 4 kg, chỉ còn lại hơn 1 kg chưa nấu. Giờ cả nhà rất hoang mang, không biết có bị bệnh tật gì từ gạo này không”, ông Hùng lo lắng.

Cơm đổi màu tương tự khi để qua đêm (Ảnh qua news.zing)

Nhiều hàng xóm thấy sự việc kỳ lạ, tò mò nên lấy một ít gạo về nấu thử, để qua hôm sau cũng thấy hiện tượng tương tự.

“Mấy ngày nay tôi cảm thấy hơi tức bụng đầy hơi, không tiêu và cũng không dám ăn nhiều cơm. Trước kia ăn được một tô giờ chỉ ăn được một chén. Vợ tôi buôn bán ngoài chợ đến tối, không ăn cơm nhà nên không có triệu chứng gì. Giờ tôi rất hoang mang, sợ gạo bị tẩm hóa chất độc hại”, ông Hùng bộc bạch.

Loại gạo ông Hùng mua (Ảnh qua news.zing)

Đến cửa hàng bán gạo xác minh thì bà chủ cũng ngạc nhiên: “Tôi nấu ăn thấy khá ngon, giá hợp lý nên nhập về để bán. Cũng đã có nhiều khách mua nhưng chưa nghe ai phản ánh về hiện tượng cơm chuyển màu”.

Nghi ngờ gạo đã bị ngâm hóa chất nên để chắc chắn ông Thái đưa lượng gạo còn lại đi giám định ở Trung tâm Kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng 3. Kết quả ghi nhận: Ngoại quan các hạt gạo dài, màu trắng ngà, hơi trong. Các kỹ thuật viên sử dụng phương pháp phân tích bằng phổ hồng quang (IR) và phổ huỳnh quanh tia X (XRF) nhận thấy mẫu gạo ngoài các thành phần chính là carbohydrate, protein không phát hiện các chất lạ khác. Tất cả gạo sau khi nấu chín mềm, dẻo, màu trắng, dù để qua đêm ở nhiệt độ phòng hay trong tủ lạnh, cơm vẫn không có hiện tượng đổi màu.

Dựa vào kết quả phân tích trên, tiến sĩ Phan Thế Đồng, giảng viên Khoa Khoa học và Công nghệ, Đại học Hoa Sen, TP HCM, cho rằng hiện tượng cơm để qua đêm đổi màu mà người dân ở huyện Bình Chánh phản ánh có thể do 2 nguyên nhân:

  • Thứ nhất là nhiễm vi khuẩn Serratia marcessens hoặc nấm mốc Monascus ở mức độ cao nên mới đổi màu nhanh.
  • Thứ hai là trong quá trình bảo quản cơm có người cho nhầm nước canh hoặc nước luộc rau có màu như rau dền, củ dền vào nồi nên dẫn đến hiện tượng “đổi màu”.
Vi khuẩn Serratia marcessens được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm và vi khuẩn phát triển trên bánh mì

Tiến sĩ Đồng giải thích vi khuẩn Serratia marcessens khi phát triển có thể sinh ra màu đỏ y hệt như “màu máu” như miêu tả của người dân ở huyện Bình Chánh. Loài này thường có mặt trong đất, nước, cây, động vật, phát triển mạnh ở những nơi ẩm ướt như sàn nhà vệ sinh, nhà tắm hoặc sàn nhà bếp. Vi khuẩn này chủ yếu gây các bệnh về mắt như viêm kết mạc, viêm giác mạc, nhiễm trùng ống dẫn nước mắt, cũng có thể gây viêm tủy xương, viêm phổi, viêm não nhưng không phổ biến. Ông Hùng có hiện tượng đau bụng thì phần nhiều là do tâm lý lo lắng chứ không hẳn là do “gạo bẩn”.

“Bức ảnh người dân chụp cho thấy chỉ có cơm trong hộp nhựa bị chuyển màu đỏ còn trong nồi thì không bị. Có thể cơm khi được cho vào hộp để cất bị nhiễm vi khuẩn này, gặp điều kiện thích hợp về độ ẩm và nhiệt độ chúng phát triển rất nhanh. Một loài vi khuẩn phổ biến trong một vùng nên có thể gây ra hiện tượng tương tự ở các gia đình xung quanh”, ông Đồng nhận định.

Tiến sĩ Đồng cho biết, một loại vi sinh vật khác cũng sinh ra sắc tố đỏ là nấm mốc Monascus. Loài này thường được nuôi cấy để lấy màu dùng trong thực phẩm hoặc lên men chao đỏ. Tuy nhiên màu này không giống với màu đỏ tươi của cơm như mô tả trên.

Hoàng Kỳ (T/h)

Xem thêm:

Chuyên mục Sức khỏe, thời báo Đại Kỷ Nguyên nỗ lực mang đến cho bạn đọc những thông tin chính xác và bổ ích nhất. Tuy nhiên khoa học về thân thể người thật rộng lớn và còn nhiều điều y học chưa nhận thức đến được, do đó, các bài viết tại đây chỉ mang tính chất tham khảo. Mọi việc chẩn đoán, điều trị bệnh hay các tình trạng sức khỏe và làm đẹp cần phải có ý kiến các chuyên gia y tế được cấp phép.