Câu lạc bộ Nhà báo Chứng khoán Việt Nam vừa tổ chức Lễ công bố 10 sự kiện chứng khoán nổi bật năm 2017 do các thành viên bình chọn.

Đây là những sự kiện thực sự gây ấn tượng với thị trường chứng khoán (TTCK) trong năm qua, thu hút sự quan tâm của cơ quan quản lý, các nhà đầu tư, công ty chứng khoán và thành viên thị trường.

  1. Thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam ra đời

Ngày 10/8/2017, thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam chính thức được vận hành tại Sở GDCK Hà Nội. Sự ra đời của thị trường chứng khoán phái sinh đã tiến thêm một bước quan trọng trong tiến trình hoàn chỉnh cấu trúc của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Chứng khoán phái sinh là công cụ tài chính mới trên thị trường Việt Nam. (Ảnh: Vndirect)

Bản chất của TTCK phái sinh là cung cấp công cụ phòng ngừa cho nhà đầu tư. Tuy nhiên trong những tháng đầu hoạt động, thị trường này mới được sử dụng như một kênh đầu tư sinh lợi với các chủ thể tham gia chủ yếu là nhà đầu tư cá nhân.

  1. VN-Index trở lại vùng 970 điểm

Thị trường chứng khoán Việt Nam bắt đầu chịu các tác động trực tiếp từ khủng hoảng tài chính thế giới từ năm 2008 khi dòng vốn đầu tư nước ngoài ồ ạt rút ra. Sau đúng 10 năm, ngày 4/12/2017, chỉ số VN-Index đạt đỉnh cao 970 điểm, tăng gần 46% so với ngày 30/12/2016, chính thức lấy lại toàn bộ điểm số đã mất kể từ cuối năm 2007. Mức vốn hóa thị trường đến cuối năm 2017 đạt gần 3.360 nghìn tỷ đồng, tương đương 74,6% GDP, vượt chỉ tiêu đặt ra cho năm 2020.

VN-Index trở lại vùng 970 điểm sau 1 thập kỷ hàn gắn vết thương từ khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008
  1. Dấu ấn cổ phiếu ngân hàng và các doanh nghiệp tỷ USD

Với 5 ngân hàng lên sàn năm 2017, sàn chứng khoán đã đón tổng cộng 13 ngân hàng niêm yết cổ phiếu trên các sàn chứng khoán trong tổng cộng hơn 30 ngân hàng thương mại cổ phần hiện nay, gồm Vietcombank, BIDV, Vietinbank, Eximbank, MBBank, Sacombank, VPBank niêm yết trên sàn HOSE; ACB, SHB, NCB niêm yết trên sàn HNX; và VIB, Kienlongbank, LienVietPostBank trên sàn UPCoM.

Bên cạnh đó có một số ngân hàng đã được cấp mã chứng khoán và đang hoàn tất các thủ tục cuối cùng để chào sàn vào đầu năm 2018 như Techcombank, HDBank, TPBank.

Cũng trong năm 2017, hàng loạt những quả đấm thép chính thức đưa cổ phiếu lên niêm yết và giao dịch tập trung tại thị trường chứng khoán, trong đó không thiếu những cái tên có vốn hóa hơn 1 tỷ USD như Tổng công ty Hàng không Việt Nam, Tập đoàn dệt may Việt Nam, Tập đoàn xăng dầu Việt Nam.

  1. Nhà đầu tư nước ngoài mua ròng 1,2 tỷ USD trên sàn niêm yết

Khoảng 1,2 tỷ USD là giá trị mua ròng của các nhà đầu tư nước ngoài trên thị trường niêm yết.

Năm 2017 chứng kiến hoạt động giao dịch mạnh mẽ chưa từng thấy trong lịch sử thị trường chứng khoán Việt Nam của các nhà đầu tư nước ngoài, với việc mua ròng gần 26 nghìn tỷ đồng cổ phiếu (năm 2016, khối ngoại bán ròng 6.821 tỷ đồng). Đây là lượng giao dịch ròng trực tiếp thông qua giao dịch hàng ngày lớn nhất lịch sử, vượt xa cả thời kỳ bùng nổ 2007.

Tính đến cuối tháng 11/2017, tổng giá trị danh mục của nhà đầu tư nước ngoài tăng mạnh, đạt hơn 31,4 tỷ USD, tăng 81,3% so với cuối năm 2016.

  1. Chủ tịch FLC bán “chui” 8,93% cổ phần công ty

Tháng 11/2017, Ủy ban Chứng khoán nhà nước đã ra quyết định xử phạt 65 triệu đồng đối với ông Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FLC do đã không báo cáo về giao dịch bán 57 triệu cổ phiếu (tương đương 8,93% vốn điều lệ công ty) trong 5 ngày từ 20-24/10/2017. Theo quy định của pháp luật, cổ đông nội bộ phải thông báo công khai dự kiến giao dịch tối thiểu là 3 ngày làm việc và chỉ được tiến hành giao dịch sau 24h kể từ khi có công bố thông tin từ Sở giao dịch chứng khoán.

Ông Trịnh Văn Quyết bị phạt vì không báo cáo về giao dịch bán 57 triệu cổ phiếu.

Giao dịch bán không công bố của chủ tịch FLC diễn ra cùng khoảng thời gian mà chính ông này công bố đăng ký mua 37 triệu cổ phiếu FLC.

Đây là sự kiện thu hút sự quan tâm đặc biệt của giới đầu tư và cũng là trường hợp nổi bật trong hàng hoạt vi phạm đã được Ủy ban chứng khoán Nhà nước phát hiện, xử phạt trong năm 2017.

  1. Khởi tố hình sự vụ án thao túng giá cổ phiếu CDO

Ngày 22/11/2017, Cơ quan An ninh điều tra Công an Hà Nội đã ra Quyết định khởi tố bị can đối với Nguyễn Vân Giang, sinh năm 1981, nguyên Giám đốc Công ty TNHH MTV Chứng khoán Ngân hàng Đông Á – chi nhánh Hà Nội về tội thao túng giá chứng khoán, theo quy định tại Điều 181c Bộ Luật Hình sự.

Đây là lần thứ 2 kể từ tháng 5/2011 cơ quan điều tra đã tiến hành khởi tố vụ án, khởi tố bị can về tội thao túng giá trên thị trường chứng khoán.

  1. Không chấp nhận 15 báo cáo tài chính kiểm toán 

Lần đầu tiên báo cáo tài chính kiểm toán năm 2016 của 15 doanh nghiệp đại chúng, hầu hết đang niêm yết trên sàn đã không được Ủy ban chứng khoán Nhà nước chấp nhận. Báo cáo này thuộc về các công ty gồm KLF, SDD, CMC, KHL, CMT, NAF, ART, KVS, PHH, DNS, FLC, KSA, CTCK Quốc tế, CTCK Mê Kong, CTCK WooriCBV.

Lý do là đơn vị kiểm toán thực hiện kiểm toán các báo cáo này là Công ty TNHH Kiểm toán và định giá Thăng Long –TDK đã bị đình chỉ tư cách tổ chức kiểm toán được chấp thuận kiểm toán cho đơn vị có lợi ích công chúng thuộc lĩnh vực chứng khoán.

  1. Sacombank gây sốc với kế hoạch đổi tên, chuyển sàn

Sau khi vào ghế Chủ tịch HĐQT Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín – Sacombank, ông Dương Công Minh – Chủ tịch Tập đoàn bất động sản HimLam – đã gây bất ngờ khi công bố lấy ý kiến cổ đông bằng văn bản về việc đổi mã chứng khoán từ STB thành SCM và hủy niêm yết trên HoSE để chuyển sang sàn HNX. Lý do đưa ra là mã chứng khoán STB có phần mang ý nghĩa “sao thái bạch”, là một sao xấu theo phong thủy.

Đây là ý định kỳ lạ nhất từ trước đến nay trên sàn chứng khoán Việt Nam. Tuy nhiên, sau hơn một tháng xin ý kiến, những mong muốn của cá nhân ông Minh đã không được cổ đông thông qua.

  1. Năm của các thương vụ thoái vốn kỷ lục

Năm 2017 ghi dấu những thương vụ thoái vốn nhà nước kỷ lục và thành công. Ngày 18/12, gần hơn 343 triệu cổ phần nhà nước, tương đương hơn 53% vốn, tại Tổng công ty Rượu – Bia – Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) đã được hai nhà đầu tư mua toàn bộ, trong đó có Công ty TNHH Vietnam Beverage, đơn vị do tập đoàn ThaiBev của Thái Lan sở hữu. Thương vụ này đã giúp Nhà nước thu về gần 110.000 tỷ đồng.

Trước đó, 3,33% vốn điều lệ tại Công ty cổ phần Sữa Việt Nam (Vinamilk) cũng đã được đấu giá thành công khi có một tập đoàn của Singapore chi ra 8.990 tỷ đồng để mua trọn lô đấu giá này.

  1. Giao dịch trái phiếu tăng trưởng ngoạn mục

Năm 2017, tổng giá trị giao dịch bình quân trái phiếu đạt hơn 8.890 tỷ đồng/phiên, tăng 38% so với bình quân năm 2016.

Thị trường trái phiếu chính phủ tiếp tục có bước phát triển mạnh về chiều sâu, giá trị giao dịch repo tăng 72% so với năm 2016 và chiếm 48% tổng giao dịch toàn thị trường trái phiếu.

Năm 2017 cũng tiếp tục chứng kiến những thành công trong huy động vốn qua đấu thầu trái phiếu, khi tổng khối lượng trái phiếu chính phủ huy động được đạt 189 nghìn tỷ đồng, riêng Kho bạc Nhà nước huy động được 158 nghìn tỷ đồng.

Quang Minh