(Nhấn nút Phụ đề (CC) để xem phụ đề tiếng Việt của video)

Câu hỏi của Andre Lapiere: Chỉ có ba chiều trong các vũ trụ khác hay có thể nhiều hơn? 

Tiến sĩ Michio Kaku: Chào Andre, mặc dù chưa thể chứng minh, nhưng chúng tôi tin rằng đa vũ trụ của chúng ta có 11 chiều. Vì vậy, hãy suy nghĩ về phạm vi có 11 chiều này và trong phạm vi đó có các bong bóng. Các bong bóng lơ lửng và bề mặt của một bong bóng thể hiện toàn bộ một vũ trụ, vậy chúng ta giống như những con ruồi bị dính trên giấy bẫy ruồi. Chúng ta đang ở trên bề mặt của một bong bóng. Đó là một bong bóng ba chiều. Bong bóng ba chiều này đang giãn nở và được gọi là thuyết Big Bang (vụ nổ lớn) và đôi khi những bong bóng này có thể va vào nhau, đôi khi chúng có thể chia tách ra, đó là điều mà chúng tôi cho là Vụ Nổ Lớn. Vì vậy, chúng tôi thậm chí còn có một lý thuyết về Big Bang. Bây giờ câu hỏi đặt ra là các chiều không gian của mỗi bong bóng thì như thế nào. 

Lý thuyết dây là việc tôi làm để kiếm sống, đó là công việc hàng ngày của tôi. Trong thuyết dây, chúng ta có thể có các bong bóng với số chiều khác nhau. Số chiều nhiều nhất là 11. Bạn không thể có hơn 11 chiều bởi vì vũ trụ chúng ta sẽ trở nên bất ổn khi có hơn 11 chiều. Nếu tôi viết ra những thuyết về vũ trụ với 13, 15 chiều thì vũ trụ đó sẽ không ổn định và nó sẽ suy giảm về vũ trụ 11 chiều. Nhưng trong không gian 11 chiều, bạn có thể có bong bóng với 3 chiều, 4 chiều, 5 chiều. Ở đây có những màng ngăn (membranes) mà chúng ta gọi ngắn gọn là màng. Những màng này có thể tồn tại trong những chiều không gian khác nhau và giả sử chúng ta gọi P là số chiều của mỗi bong bóng thì chúng ta gọi chúng là màng-p. Mỗi màng-p là một vũ trụ với những chiều khác nhau, lơ lửng trong một phạm vi rộng lớn hơn rất nhiều và phạm vi lớn hơn này là một siêu không gian mà tôi nhắc đến lúc đầu.

Bạn cũng nhớ rằng mỗi bong bóng rung động và mỗi rung động đó sẽ tạo ra âm nhạc. Âm nhạc của những màng chắn là các hạt hạ nguyên tử (nhỏ hơn nguyên tử). Mỗi hạt hạ nguyên tử thể hiện một nốt trên một chuỗi rung động hay những màng rung động. Bởi vậy, dù bạn tin hay không, hiện giờ chúng ta có một ứng cử viên cho “Ý của Chúa” (Mind of God) mà Albert Einstein đã nhắc đến trong 30 năm cuối cuộc đời ông. “Ý của Chúa” ở đây là âm nhạc vũ trụ cộng hưởng xuyên suốt siêu không gian 11 chiều.

Quý Khải biên dịch