Một nghiên cứu mới cho thấy quá trình đảo cực từ của Trái đất có thể xảy ra chỉ trong vài thế kỷ thay vì hàng trăm nghìn năm như từng được dự đoán.

Theo Dailymail, các nhà khoa học Úc ước tính các cực từ Bắc và Nam của Trái Đất có thể đảo chiều sau mỗi chu kì vài trăm năm thay vì từ 200.000 đến 300.000 năm như từng được tin tưởng. 

Trong nghiên cứu mới này, các nhà khoa học đến từ Đại học Quốc gia Úc đã phân tích bản ghi từ tính từ 107.000 đến 91.000 năm trước bằng cách phân tích mẫu vật từ một hang động ở phía tây nam Trung Quốc.

Họ đã tìm thấy từ trường trải qua một sự thay đổi nhanh chóng trong khoảng hai thế kỷ, giảm sức mạnh của nó đi khoảng 90% khi một sự đảo ngược từ trường xảy ra.

Từ trường Trái Đất đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ Địa Cầu khỏi bão mặt trời và các tia bức xạ vũ trụ (Ảnh: Corbis)

Nếu sự kiện như vậy xảy ra, nó có thể dẫn tới những hậu quả khó lường như tàn phá mạng lưới điện và tất cả sự sống trên bề mặt trái đất sẽ phải tiếp xúc với lượng bức xạ mặt trời cao hơn.

Giáo sư Roberts từ Trường Nghiên cứu Khoa học Trái đất ANU cho biết: “Từ trường của Trái đất tồn tại ít nhất 3,45 tỷ năm, cung cấp một lá chắn giúp bảo vệ trái đất khỏi tác động trực tiếp của bức xạ mặt trời. Tuy nhiên ngay cả với từ trường mạnh của Trái đất ngày nay, chúng ta vẫn có thể dễ bị ảnh hưởng bởi bão mặt trời.”

Giáo sư Roberts nói: “Dữ liệu này cung cấp những hiểu biết quan trọng về hành vi từ trường cổ đại, điều này hóa ra thay đổi nhanh hơn nhiều so với suy nghĩ trước đây của chúng ta. Hy vọng rằng một sự kiện như vậy sẽ còn phải mất một chặng đường dài nữa trong tương lai mới xảy tới để khi đó chúng ta có thể phát triển các công nghệ hiện đại nhằm giảm thiểu các thiệt hại”.

Sự chuyển động của các cực từ của Trái Đất được thể hiện trong hình ảnh động này trong khoảng thời gian 10 năm từ 1970 đến 2020. Các đường màu đỏ và xanh lam tạo ra sự khác biệt giữa cực Bắc và cực Nam phụ thuộc vào nơi bạn đang đứng. Trên đường màu xanh lá cây, một la bàn sẽ trỏ đến phía bắc thực (Nguồn: NOAA)

Từ trường của Trái Đất đang trong trạng thái thay đổi vĩnh viễn. Cứ vài trăm nghìn năm, các cực đảo chiều sẽ khiến la bàn hướng về phía nam thay vì hướng bắc. Sức mạnh của từ trường cũng liên tục thay đổi và hiện tại nó đang có dấu hiệu suy yếu đáng kể.

Cuộc sống đã tồn tại trên trái đất hàng tỉ năm, trong đó đã có nhiều sự đảo ngược. Không có sự tương quan rõ ràng nào giữa sự tuyệt chủng của một số loài động vật và những sự đảo chiều đó. 

Tuy nhiên, bức xạ ở mặt đất sẽ tăng lên, với một số ước tính cho thấy rằng phơi nhiễm tổng thể với bức xạ vũ trụ sẽ tăng gấp đôi gây ra một số ca tử vong do ung thư. Tuy nhiên mối nguy hại này cũng không đáng kể.

Sự đảo cực không gây nguy hiểm lớn đến sự sống nhưng sẽ phá hủy nghiêm trọng hệ thống điện (Ảnh: youtube.com)

Sự sụp đổ lưới điện nghiêm trọng từ các trận bão mặt trời mới là một nguy cơ lớn. Khi từ trường tiếp tục suy yếu, các nhà khoa học đang làm nổi bật tầm quan trọng của các hệ thống lưới năng lượng bằng cách sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo để bảo vệ Trái Đất khỏi nguy cơ mất điện trên diện rộng.

Khí hậu của Trái Đất cũng có thể thay đổi. Một nghiên cứu gần đây của Đan Mạch đã phát hiện ra rằng thời tiết của Trái đất đã bị ảnh hưởng đáng kể bởi từ trường của hành tinh. Họ tuyên bố rằng sự biến động về số lượng tia vũ trụ va vào khí quyển trực tiếp làm thay đổi lượng mây bao trùm trên hành tinh.

Nhật Quang