Song hành cùng những cơn địa chấn khốc liệt hay những trận cuồng phong khủng khiếp, Mẹ Thiên nhiên cũng đem đến những hình thái thời tiết bất thường nằm ngoài sức tưởng tượng của chúng ta. 

Dưới đây là 4 thảm họa thiên nhiên bất thường nhất lịch sử nhân loại chắc hẳn không một ai muốn một lần trải nghiệm:

1. Bão Mặt Trời Carrington

Bão Mặt trời là một phản ứng nổ cực lớn trên Mặt trời, xảy ra khi năng lượng lưu trữ trong các trường điện tích (thường ở trên vệt đen Mặt trời) đột nhiên được giải phóng. Trong chỉ một vài phút, bão Mặt trời đốt nóng mọi vật liệu lên tới nhiều triệu độ và tạo ra một vụ nổ bức xạ qua quang phổ điện tử – từ sóng radio đến tia Xquang, tia Gamma.

Sức mạnh từ những vụ nổ này tương đương với hàng triệu quả bom khinh khí, tạo thành các luồng gió Mặt Trời đủ khả năng chọc thủng lớp khí quyển của Trái Đất.

Bão Mặt Trời và các điểm đen trên bề mặt. (Ảnh: New Scientist)

Nổi bật nhất là “Sự kiện Carrington” từ 28/8 đến 2/9/1859 khi Trái Đất bị một cơn bão Mặt Trời lớn chưa từng có tấn công. Khi bão Carrington đổ bộ, bầu trời xuất hiện nhiều quầng cực quang rực rỡ trải dài từ khắp Bắc bán cầu tới vùng Caribe. Theo nhiều tài liệu cho biết cực quang sáng đến nỗi mà những người thợ mỏ trên núi Rocky, Mỹ tưởng rằng đã sang ngày mới nên họ vội vã thức dậy làm bữa sáng. Trong khi đó, người dân vùng Đông Bắc Mỹ lại có thể dễ dàng đọc báo ngay giữa ban đêm.

Nhưng đi cùng đó là những nguy hiểm không lường trước được mà bão Mặt Trời gây ra. Hàng loạt máy điện báo ở châu Âu và Bắc Mỹ bị trục trặc, tóe lửa bốc cháy bất ngờ khiến người sử dụng bị bỏng. Bầu không khí lúc đó tích đầy điện. Tại một số nơi, các kỹ thuật viên không cần lắp pin mà thiết bị của họ vẫn hoạt động được như thường.

(Ảnh: Kiến Thức)

Tuy không để lại hậu quả nghiêm trọng gì nhưng nếu những trận bão Mặt Trời như vậy tái hiện trong tương lai thì hậu quả mà nó mang lại không thể lường trước được. Năm 2013, một nghiên cứu chung giữa công ty bảo hiểm Lloyd của Anh và Viện nghiên cứu khí quyển và môi trường của Mỹ chỉ ra rằng nếu sự kiện Carrington lặp lại thì chỉ riêng nước Mỹ thôi cũng sẽ bị thiệt hại khoảng 2,6 nghìn tỷ USD.

2. Khói mù năm 1952 

Tưởng tượng một ngày bạn không thể nhìn thấy bàn chân mình, ánh Mặt trời hoàn toàn bị che lấp và việc hít thở trở nên khó khăn. Đó chính là điều từng xảy ra vào ngày 5/12/1952, cơn ác mộng đối với người dân London – khi 1 màn sương mù dày đặc đã bao trùm toàn bộ thành phố trong suốt 4 ngày.

Do thời gian thời tiết lạnh giá kết hợp với thiếu gió, bụi than đá và khí ô nhiễm từ các nhà máy sản xuất công nghiệp đã ngưng tụ lại, khói mù này đã len lỏi đến từng góc phố, vào từng ngôi nhà. Chỉ vài giờ sau đó, London đã chìm trong một lớp sương mù ngột ngạt chưa từng có.

Sương mù dày đặc bao trùm London vào năm 1952. (Ảnh: Live Science)

Sương mù đã đảo lộn toàn bộ cuộc sống của các cư dan trong thành phố: Tầm nhìn bị hạn chế, người dân ra ngoài đường phải đeo khẩu trang và cầm theo đền huỳnh quang.

Đây không phải thảm họa tự nhiên mà nguyên nhân lại từ chính con người. Tại thời điểm đó, hàng vạn ống khói vẫn nhả khói độc lên bầu trời khiến nồng độ bụi khói tăng gấp 10 lần bình thường. Các chất hóa học trong không khí còn phản ứng với nhau, tạo thành những đám mây axit độc hại (chính các hạt axit sulfuric trộn lẫn với sương mù tự nhiên là “kẻ giết người” thầm lặng ở London ngày ấy).

Chất độc lan tỏa trong không khí khiến gia súc và con người bị ngạt thở, gặp các vấn đề về hô hấp như viêm phổi, hen suyễn. Theo ước tính có khoảng 4.000 người đã thiệt mạng nhưng theo các chuyên gia thì con số này có thể lên đến 12.000 người.

Sương mù dày đặc, che lấp cả ánh Mặt trời, hàng ngàn người đã gặp vấn đề về hô hấp. (Ảnh: The New York Times)

Có thể nói khói bụi 1952 tại London được xem là sự kiện ô nhiễm không khí tồi tệ nhất trong lịch sử Anh, để lại tác động nghiêm trọng tới môi trường. Sau thảm họa này, chính phủ Anh ban hành nhiều đạo luật bảo vệ môi trường nhằm tránh hiện tượng này xuất hiện trở lại.

3. Màn mây bụi khổng lồ

Khoảng giữa thế kỷ 6, một đám mây bụi khổng lồ bống nhiên xuất hiện và bao trùm toàn địa cầu khiến ánh sáng Mặt Trời bị chặn lại ở tầng khí quyển và làm nhiệt độ mặt đất giảm rõ rệt trong vòng một năm.

Mùa đông năm 535 – 536 kéo dài khiến hạnh hán, mất mùa và đói kém lan rộng tại nhiều nơi trên thế giới. Nhiều ghi chép cho biết tại Trung Quốc đã có tuyết rơi vào tháng 8, sương mù dày đặc ở Trung Đông và châu Âu hay như hạn hán ở Peru. Một số học giả cho rằng hình thái thời tiết lạ này cũng là một yếu tố dẫn tới đợt bùng phát dịch hạch đầu tiên được biết tới ở châu Âu.

(Ảnh: spbdnevnik.ru)

Nguyên nhân gây ra hiện tượng bất thường này vẫn là một câu hỏi lớn đối với giới khoa học.

Nhiều nghiên cứu trên các mẫu băng niên đại khoảng thế kỷ thứ 6 lấy từ Greenland và Nam Cực cho thấy trong chúng có chứa nồng độ nặng ion sulfat – các phân tử hóa học có trong khói bụi núi lửa. Đây có thể coi là bằng chứng cho thấy có một vụ phun trào mạnh mẽ ở El Salvador vào những năm 530.

Nhưng một số nhà nghiên cứu khác lại gợi ý thủ phạm của hiện tượng bất thường này là một vụ va chạm sao chổi với Trái Đất vì trong năm 530 ghi nhận việc sao chổi Halley bay ngang qua Trái Đất. Rất có thể một mảnh thiên thạch vỡ ra từ Halley đã đâm xuống mặt đất rồi tạo nên đám mây bụi khổng lồ trên.

4. Vụ nổ Tunguska

Hơn 7 giờ sáng ngày 30 tháng 6 năm 1908, một vụ nổ rực sáng bầu trời quét sạch 80 triệu cây cối và vô số động vật trên diện tích hơn 2.000km² tại sông Tunguska, Nga. Theo ước tính của các nhà khoa học, vụ va chạm này có sức công phá tương đương với từ 5 tới 10 triệu tấn thuốc nổ TNT, mạnh gấp hàng trăm lần quả bom nguyên tử ném xuống thành phố Hiroshima của Nhật Bản.

Vị trí xảy ra vụ nổ Tunguska. (Ảnh: Pinterest)

Tuy vụ nổ có sức công phá khủng khiếp như vậy nhưng nó gây bất cứ thiệt hại nào về người hay động vật. Tại hiện trường, những cây gỗ bị cháy xém, trơ trụi không hề có cành lá, tạo nên một khung cảnh chết chóc. Dường như vụ nổ chỉ xé rách cành và lá cây chứ không hề phá nát thân cây.

Nhiều người cho rằng đây là một sự trừng phạt của Mẹ thiên nhiên, một số khác lại cho rằng khu vực này bị người ngoài hành tinh tấn công tuy nhiên không ai đưa ra được bằng chứng xác thực cho những giả thuyết trên.

Khung cảnh hoang tàn sau vụ nổ. (Ảnh: Wikimapia)

Các nhà khoa học nhận định rằng nguyên nhân gây ra vụ nổ là do vụ nổ do một thiên thạch ngoài vũ trụ gây ra. Dù vậy kịch bản này khó thuyết phục được người nghe vì năm 1927 khi một đoàn thám hiểm Nga tiếp cận được hiện trường vụ nổ, họ không hề tìm thấy dấu hiệu của bất cứ hố sâu nào hết. Có giả thuyết cho rằng đây là tác động của môt vụ thử hạt nhân, vào các thập kỉ 50 và 60 của thế kỉ 20, Liên Xô đã cho thử các vụ nổ hạt nhân trong rừng và thu được kết quả tương tự với các thân cây và tình trạng của mặt đất. Có thể trong quá trình thử nghiệm, một biến cố ngoài ý muốn nào đó đã gây ra vụ nổ ở sông Tunguska nhưng chưa có bằng chứng xác thực nào được tìm thấy.

(Ảnh: Wikipedia)

Còn có giả thuyết cho rằng vụ nổ bắt nguồn từ thí nghiệm “Tia Tử Thần” của nhà khoa học Nikola Tesla, Tia tử thần của ông đã bắn trượt mục tiêu và phá hủy toàn bộ Tunguska. Ông thấy may mắn vì vụ nổ ấy không gây thiệt hại về người. Tesla đã tiến hành tháo dỡ Tia tử thần ngay lập tức, và cho rằng sự hiện hữu của nó là quá nguy hiểm cho loài người.

Nhưng rốt cuộc, sau hơn 100 năm trôi qua, vẫn chưa có lời giải đáp thỏa đáng về vụ nổ Tunguska và nó mãi chìm vào quên lãng.

Sơn Tùng