Vốn FDI vào Việt Nam nhiều khả năng sẽ tăng vọt sau khi chính phủ có kế hoạch nâng mức trần sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài tại các doanh nghiệp. Cùng với đó, các tập đoàn đa quốc gia châu Á nhận thấy những lợi ích nhất định khi hiện diện tại một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất khu vực.

Theo tờ Nikkei của Nhật Bản, kế hoạch cải cách được đưa ra trong bối cảnh chiến tranh thương mại Mỹ – Trung ngày một căng thẳng biến Việt Nam trở thành “vịnh tránh bão” cho những doanh nghiệp đang muốn tháo chạy khỏi Trung Quốc.

Trong động thái mới nhất để thu hút đầu tư nước ngoài, Bộ Tài chính đang xem xét sửa đổi Luật Chứng khoán, dự kiến cho phép nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ vị trí cổ đông lớn ở các công ty hoạt động trong các lĩnh vực không ảnh hưởng lớn an ninh quốc gia. Điều này sẽ đánh dấu bước sửa đổi lớn đầu tiên của Luật chứng khoán kể từ năm 2010.

Trần sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài hiện nay bị giới hạn ở mức 49%. Riêng đối với những ngành chiến lược như ngành ngân hàng và ngành hàng không, tỷ lệ này bị giới hạn ở mức 30%.

Mặc dù tỷ lệ hạn mức trong lĩnh vực ngân hàng và hàng không có thể được nâng lên, Chính phủ Việt Nam vẫn sẽ cấm nhà đầu tư nước ngoài sở hữu toàn bộ cổ phần do đây là “những ngành nghề kinh doanh có điều kiện”. Dự kiến, kế hoạch sửa đổi sẽ được trình lên Quốc hội vào năm 2019.

Việc nâng trần sở hữu đối với nhà đầu tư nước ngoài có thể giúp thị trường M&A Việt Nam bùng nổ, đồng thời thúc đẩy tăng trưởng GDP.

Ông Tsuyoshi Yamashita, chuyên gia tư vấn cho doanh nghiệp Nhật Bản mở rộng hoạt động tại Việt Nam thuộc Citibank, cho rằng việc bỏ mức trần sở hữu 49% sẽ giúp cho các doanh nghiệp nước ngoài có thêm quyền điều hành, nhờ vậy, doanh nghiệp sẽ có thêm động lực để vào Việt Nam và mở rộng hoạt động kinh doanh.

Các doanh nghiệp Nhật Bản đã đổ xô đến Việt Nam trong những năm gần đây. Năm 2017, Nhật Bản trở thành quốc gia cung cấp vốn đầu tư nước ngoài (FDI) lớn nhất vào Việt Nam với tổng mức đầu tư đạt 9,11 tỷ USD, cao gấp 3 lần so với năm trước đó. Tính chung 9 tháng đầu năm 2018, các doanh nghiệp Nhật Bản rót 7 tỷ USD vào Việt Nam, dẫn đầu trong số tất cả nhóm nhà đầu tư nước ngoài và chiếm 28% tổng vốn FDI.

Hồi tháng 6/2018, công ty Sojitz của Nhật Bản đã mua lại Saigon Paper với giá 90 triệu USD. Tập đoàn BRG của Việt Nam hợp tác với Sumitomo và Mitsubishi Heavy Industries cùng với 20 doanh nghiệp khác hợp tác để xây dựng “Thành phố thông minh” tại Hà Nội. Tập đoàn bán lẻ Aeon cũng sẽ đến thành phố này để hoạt động kinh doanh.

Hàn Quốc và Singapore cũng đang đầu tư mạnh vào Việt Nam.

Roy Zuin Forney, chuyên gia tư vấn kinh doanh quốc tế tại công ty tư vấn châu Á Dezan Shira & Associates, cho rằng ngành dược phẩm và ngân hàng là hai lĩnh vực sẽ thu hút nhiều nguồn vốn FDI đổ vào Việt Nam do chính phủ đang muốn thoái vốn tại các doanh nghiệp nhà nước.

Thu nhập bình quân trên đầu người của Việt Nam tăng sẽ giúp người dân quan tâm nhiều hơn tới sức khỏe, từ đó giúp lĩnh vực dược phẩm tăng trưởng nhanh chóng. Trong khi đó, nhiều khả năng các tập đoàn nước ngoài sẽ sử dụng M&A để tiếp cận thị trường này do luật pháp Việt Nam không cho phép công ty nước ngoài tự phân phối sản phẩm dược phẩm.

Một nguồn tin của Nikkei cho biết hãng dược phẩm Ấn Độ Renova Global đang tìm kiếm cơ hội thâm nhập thị trường Việt Nam. Renova đã có văn phòng đại diện tại Việt Nam và đang nỗ lực đẩy mạnh nâng cao nhận diện thương hiệu của công ty này.

Ngoài ra, tập đoàn dược phẩm Taisho của Nhật Bản cũng đã nhận ra tiềm năng của thị trường Việt Nam. Năm 2016, công ty đã mua lại 24,5% cổ phần CTCP Dược Hậu Giang. Taisho tiếp tục mua thêm 7% cổ phần DHG trong tháng 8 sau khi công ty dược phẩm này tăng tỷ lệ sở hữu nước ngoài. Ngoài ra, công ty Nhật Bản này đã lên kế hoạch tăng sở hữu của mình tại DHG thêm 2,3%.

Trong khi đó, Ernst & Young Việt Nam cho rằng Việt Nam có tỷ lệ sở hữu điện thoại thông minh cao và tiềm năng tăng trưởng của thương mại điện tử lớn. Điều này sẽ giúp các ngành như logistics trở nên hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nước ngoài.

Tuy nhiên, Việt Nam vẫn hiện vẫn chưa có nhiều sức hút đối với các doanh nghiệp Mỹ và châu Âu. Một chuyên gia ngân hàng Phố Wall cho rằng các doanh nghiệp Mỹ, châu Âu quan tâm nhiều đến các doanh nghiệp minh bạch và ít rủi ro. Ngoài ra, vị này cũng nhấn mạnh rằng nhiều khi họ chỉ muốn đầu tư vào doanh nghiệp vốn đã có lãi cao, nên lựa chọn không có nhiều.

Tuy nhiên, theo nhận định của Ernst & Young Việt Nam, điều này có thể sẽ sớm thay đổi. Cuộc chiến thuế quan Mỹ – Trung đang khiến nhiều doanh nghiệp lên kế hoạch chuyển hoạt động sản xuất ra khỏi Trung Quốc. Khi chi phí lao động tại Trung Quốc đang tăng nhanh, yếu tố quan trọng cản trở đầu tư vào Trung Quốc, sẽ thêm nhiều nhà đầu tư chuyển hướng sang các nước Đông Nam Á như Việt Nam. Dù vậy nhà đầu tư nước ngoài sẽ phải cần đến sự chấp thuận của cổ đông để có thể được phép sở hữu 100% cổ phần.

Vỹ An (Tổng hợp)

Từ Khóa: