Bạn đã bao giờ dành thời gian để nhìn ngắm tủ quần áo của mình và tự hỏi: Quần áo có ý nghĩa với con người như thế nào? Nó là vật để bảo vệ cơ thể người khỏi những tác động bên ngoài, hay là cách để chúng ta thể hiện cái tôi và thu hút những ánh nhìn? Bạn hẳn có câu trả lời của riêng mình, và người Roumani cũng vậy. Với họ, trang phục là một phần của tâm hồn. 

Tính cộng đồng nằm trọn vẹn trong những đường thêu

Bạn sẽ dễ dàng nhận ra trang phục truyền thống của người dân Roumani thông qua những đường nét thêu tỉ mỉ, rực rỡ rất đặc trưng trên nền áo trắng. Đối với người dân ở đây, loại trang phục truyền thống này có một vai trò đặc biệt quan trọng. Nó là một trong những niềm tự hào lớn nhất của người dân nơi đây. 

Roumani là một trong những quốc gia duy nhất trên thế giới mà người dân vẫn mặc trang phục truyền thống trong cuộc sống hàng ngày. Xưa kia, người dân Roumani mặc những bộ trang phục đẹp đẽ này quanh năm, kể cả khi họ đi làm hoặc trong các dịp sinh hoạt cộng đồng. Đặc điểm để phân biệt trang phục thường ngày và lễ hội chính là các họa tiết thêu. Trang phục cho những dịp trọng đại sẽ được thêu nhiều họa tiết công phu và tỉ mỉ hơn. Tuy nhiên, nhìn chung trang phục truyền thống luôn khiến con người cảm thấy vui tươi và hài hòa với cảnh quan của thiên nhiên rộng lớn xung quanh. 

Trang phục truyền thống của người Roumani (Ảnh dẫn qua: romaniadacia)

Người Roumani có 8 dân tộc lớn. Mỗi dân tộc lại có những quy luật riêng để sáng tạo nên những trang phục truyền thống của mình. Họ lấy cảm hứng từ nơi mình sinh sống. Màu sắc của các họa tiết thêu đều được lấy tạo ra sao cho hài hòa nhất với phong cảnh của nơi họ sinh sống. Đó là lý do tại sao trang phục dân tộc của người Roumani lại rất đa dạng. Nhìn trang phục, người ta dễ dàng nhận biết chúng thuộc về vùng đất nào. 

Những chiếc áo sơ mi trắng thêu hoa nhiều màu là nét đặc trưng nổi tiếng nhất của trang phục nước này (Ảnh dẫn qua: vacance-roumanie)

Nhưng hay hơn cả, sự đa dạng của trang phục truyền thống này luôn nằm trong sự thống nhất và hòa điệu của cả quốc gia. Điều này có thể  do cấu trúc và tinh thần của trang phục mang lại. Một bộ trang phục cổ truyền của người Roumani thường bao gồm một áo sơ mi trắng đặc biệt.

Những viền hoa nhiều màu này hoàn toàn được thêu thủ công (Ảnh dẫn qua :vacance-roumanie)
Các chi tiết đăng ten cũng hoàn toàn được làm bằng tay (Ảnh dẫn qua: vacance-roumanie)
Áo trắng được phối với váy và khăn (Ảnh dẫn qua: romaniadacia)

Người đàn ông sẽ mặc sơ mi với loại quần được gọi là “iţari”, trong khi đó, những người phụ nữ sẽ vận những chiếc váy “fota”. Cách phục trang này cơ bản này được thống nhất trên toàn bộ đất nước. Thú vị nhất, trang phục của dân tộc nào cũng mang đầy đủ sắc màu của quốc kỳ Roumani (vàng nghệ, xanh dương và đỏ). 

Trang phục truyền thống thường hội tụ đủ ba sắc của quốc kỳ (Ảnh dẫn qua: romaniadacia)
Trang phục nam và nữ luôn có sự hòa điệu (Ảnh dẫn qua: vacance-roumanie)
Trang phục của phụ nữ Roumani (Ảnh dẫn qua: Romania Dacia)
Trang phục của nam giới Roumani (Ảnh dẫn qua: Romania Dacia)

Bên cạnh đó, những trang phục truyền tải trọn vẹn lối sống truyền thống của người Roumani: với khát khao khám phá cái đẹp, sáng tạo nhưng không rời xa sự tu dưỡng nội tâm và trân quý những phẩm hạnh của con người. Họ quý trọng đất đai, lòng dũng cảm, khát vọng tự do. 

Vậy ra, trang phục đối với những người Roumani xưa không phải dùng để thể hiện phong cách và cái tôi cá nhân. Nó giữ vai trò là biểu hiện những giá trị của cả cộng đồng đang cùng nhau chung sống. Tuy nhiên vẻ đẹp của mỗi cá nhân đều được coi trọng, các bộ trang phục thường ngày đều được sáng tạo sao cho phù hợp nhất với tính cách của những người mặc. Bởi những vẻ đẹp riêng đều góp một phần làm nên cái đẹp của cả cộng đồng.

Với người Roumani thể hiện nét đẹp của cả cộng đồng (Ảnh dẫn qua: romaniadacia)
Người dân nước này mặc trang phục truyền thống mọi lúc, mọi nơi (Ảnh dẫn qua: romaniadacia)
Trang phục lễ hội có những đường thêu cầu kì, tỉ mỉ hơn (Ảnh dẫn qua: romaniadacia)
Trang phục truyền thống làm nên màu sắc và tinh thần của cuộc sống (Ảnh dẫn qua: Red Gold London)
Màu sắc của trang phục truyền thống Roumani vô cùng tươi sáng (Ảnh dẫn qua: romaniadacia)
Trang phục truyền thống là một phần kết nối cộng đồng của người Roumani truyền thống (Ảnh dẫn qua: romaniadacia)

Quần áo là kết tinh của tâm hồn đẹp và đôi bàn tay khéo

Xưa kia, người dân Roumani sống trong những cộng đồng tự cung tự cấp. Người phụ nữ không bao giờ mua quần áo, họ luôn tự dệ vải may những bộ đồ đẹp đẽ này. Những loại vải được sử dụng chủ yếu trong các trang phục này đều được dệt hoàn toàn từ những sợi tự nhiên. Trong đó linen và lin là hai loại vải quen thuộc với người Việt. Thêm vào đó, người Roumani cũng sáng tạo ra những loại vải lụa của riêng mình. 

Các cô gái Roumani truyền thống không bao giờ mua quần áo (Ảnh dẫn qua: romaniadacia)
Họ đều tự mình dệt vải, may và trang trí cho trang phục của mình (Ảnh dẫn qua: romaniadacia)

Các cô gái Roumani truyền thống sẽ không thể kết hôn khi chưa thành thục những kỹ năng may vá, đan lát và thêu thùa để tự may đồ cho bản thân và gia đình. Các cô gái trẻ sẽ không học may quần áo, thêu thùa, đan lát ở trường học hay trong sách vở.

Việc làm ra những bộ trang phục này không được dạy trong trường học, mà được trao truyền trong gia đình như một tri thức, kỹ năng quý giá và thiết yếu để chăm sóc cuộc sống (Ảnh dẫn qua: romaniadacia)

Người Roumani ạy cho các cô gái trẻ những kỹ năng này trong gia đình. Nó như một “tài sản tinh thần” quý giá mà những phụ nữ lớn tuổi trao tặng lại cho con, cháu gái mình. Những người phụ nữ trẻ sẽ học được trọn vẹn cách làm việc chăm chỉ, khéo léo, nhẫn nại và chu đáo từ bà và mẹ của mình. Thông thường người Roumani mất từ 1 đến 2 năm để hoàn thành một bộ đồ truyền thống hoàn chỉnh.

Trang phục cổ truyền bào hàm trong nó nhiều ý nghĩa về cảm xúc và xã hội (Ảnh dẫn qua: vacance-roumanie)

Những bộ trang phục truyền thống đích thực của Roumani sẽ truyền tải một ý nhị của tình cảm cũng như biểu hiện về tầng lớp của người sở hữu. Trang phục truyền thống sẽ phát triển cùng với những Roumani, cùng họ trải qua những thời điểm quan trọng nhất của cuộc đời, trong những giây phút hạnh phúc nhất cũng như khi đau khổ đến với gia đình hay cả cộng đồng. 

Những bộ trang phục này luôn đồng hành cùng người Roumani trong những khoảnh khắc quan trọng nhất của cuộc sống (Ảnh dẫn qua: Pinterest)

Sức mạnh trường tồn vì có đức tin

Không chỉ dừng lại ở sự kheó léo của đôi tay, sự ý nhị của tâm lý và tinh thần dân tộc, những bộ trang phục truyền thống của người Roumani còn chứa đựng trong đó một yếu tố tinh thần vô cùng quan trọng: Đức tin. 

Người Roumani được biết đến ở châu Âu là những người có lòng tin sâu sắc vào Chúa – Đấng tạo hóa tạo ra vạn vật và con người. Người Roumani vì thế coi việc tạo ra một bộ quần áo truyền thống là một hành trình rất thiêng liêng. Trước khi bắt đầu may vá, sáng tạo một bộ đồ, những người phụ nữ luôn thực hiện nghi lễ cầu nguyện của dòng Chính thống giáo đông phương (Orthodoxy). 

Những chi tiết thêu trên trang phục cũng mang rất nhiều ý nghĩa liên quan tới đức tin.  Người Roumani cũng vì thế luôn tin tưởng chắc chắn rằng những chi tiết trang trí trên quần áo của họ có vai trò chống lại những sức mạnh, thế lực xấu, đem lại may măn và sức khỏe cho người mặc. 

Những chi tiết thêu cầu kì, tỉ mỉ này chứa đựng đức tin mạnh mẽ của người Roumani (Ảnh dẫn qua: pinterest)

Những khoảng thời gian phải đối mặt với thiên nhiên khắc nghiệt, chiến tranh hay mất tự do cũng không làm trang phục cổ truyền của người Roumani biến đổi phải chăng chính là nhờ vào đức tin mạnh mẽ này. 

Trong khi ở các quốc gia châu Âu khác, trang phục truyền thống chỉ còn tồn tại ở các bảo tàng, các lễ hội phục dựng thì ở Roumani, những trang phục này ít nhiều vẫn giữ được vị trí của nó trong đời sống xã hội. Giai đoạn công nghiệp mới phát triển, người Roumani khuyến khích các nhà may công nghiệp sản xuất nhưng vẫn rất tôn trọng và cố gắng giữ một vị trí cho đồ truyền thống. 

Người dân nước này luôn cố gắng giữ gìn những trang phục truyền thống như một vật báu của quốc gia mình (Ảnh dẫn qua: romaniadacia)

Đến ngày nay, các loại quần áo Tây âu đơn giản đã chiếm vị trí chủ đạo trong xã hội. Tuy nhiên, ở rất nhiều vùng đất, những người già vẫn mặc trang phục truyền thống thường ngày, như một cách để lưu giữ lối sống và những giá trị truyền thống cho con cháu.

Các cụ già vẫn mặc trang phục truyền thống trong đời sống hàng ngày (Ảnh dẫn qua: sytyson)

Ở một số vùng khác, các thanh niên vẫn mặc trang phục truyền thống vào dịp cuối tuần. 

Trang phục truyền thống đối với người dân Roumani là một phần rất quan trọng của tâm hồn (Ảnh dẫn qua: Pinterest)

Không chỉ có vậy, trang phục truyền thống của Roumani còn làm siêu lòng rất nhiều nhà tạo mẫu và nhà mốt nổi tiếng trên thế giới. Họ đã góp một phần không nhỏ vào việc quảng bá cũng như khẳng định giá trị thẩm mỹ trường tồn của trang phục cổ truyền Roumani. Hiện tại, người dân nước này cũng có xu hướng quay trở về với những trang phục cổ truyền của dân tộc mình. 

Hy Văn