Một vài tuần trước, tôi có chứng kiến một sự kiện có thế nói là hiếm thấy: đài phun nước tại Công viên Quảng trường Madison tại New York được tháo nước và những công nhân dọn vệ sinh đang miệt mài thu nhặt những đồng xu ở đáy đài phun.

Tôi luôn tự hỏi chuyện gì sẽ xảy ra đối với những đồng xu này, và ước nguyện đó của tôi đã trở thành sự thật. Tôi tiến tới hỏi thăm một người công nhân vệ sinh và anh ta đã nói cho tôi về điều này.

Người công nhân đó cho biết, số tiền được thu nhặt tại đài phun nước 149 tuổi này thường được đưa cho các tổ chức từ thiện nếu như số lượng của chúng lớn; nhưng nếu số lượng tiền xu trong đài phun ít thì những người công nhân dọn vệ sinh được giữ lại cho mình. Hôm nay, họ đã thu được khoảng 20 đôla, có lẽ số tiền cũng đủ để cho 2 người ăn tại nhà hàng gần đó.

Cơ quan quản lý và bảo tồn Công viên Quảng trường Madison đã từ chối trả lời chính thức các câu hỏi liên quan đến việc thu dọn các đồng xu này, tuy nhiên, chúng ta cũng có thể có một số manh mối nếu nhìn vào cách làm của Công viên Bryant gần đó. Vào năm 2012, Jerome Barth khi đó là Giám đốc điều hành của Công viên đã trả lời phỏng vấn của Tòa báo The New York Times rằng số tiền thu gom được từ đài phun nước “Được sử dụng vào mục đích dọn vệ sinh cho đài phun”. Hai công viên này đều do các tổ chức phi lợi nhuận điều hành, vì vậy số tiền thu được về lý thuyết sẽ được đưa cho các tổ chức từ thiện.

Tuy nhiên, không mấy đồng xu còn sót lại cho đến ngày dọn dẹp. “Chúng ta có trên 50 đài phun nước đẹp lộng lẫy tại các công viên trong thành phố New York”, bà Maeri Ferguson – đại diện cho Cục quản lý Công viên và các công trình giải trí cho biết, “Các đài phun nước này được nhân viên của các công viên dọn dẹp định kỳ vài tuần một lần, tuy nhiên, chúng tôi luôn phát hiện ra rằng người dân New York đã lấy những đồng xu này đi và số còn lại ở trong đài phun nước là không đáng kể.” Thêm vào đó,thành phố cũng không có chính sách gì để quản lý số tiền xu này.

Hiển nhiên rằng, nếu bạn có thể lấy các đồng xu ở khu vực này thì bạn có thể lấy chúng ở những nơi khác. Tôi đã tìm đến thành phố Kansas, thành phố được mệnh danh là “Thành phố của các đài phun nước.” Câu trả lời mà tôi nhận được cũng tương tự: “Chúng tôi không thu nhặt những đồng xu trong đài phun nước vì chúng biến mất tức thì sau khi được thả vào trong đài – những người vô gia cư đã lấy chúng đi,” Heidi Downer, người quản lý thuộc Cục quản lý Công viên và các công trình giải trí của Thành phố Kansas cho biết, “Tôi cũng muốn biết các thành phố khác có thu nhặt đủ số tiền xu để tạo ra sự khác biệt không”. Dường như những người “làm nghề nhặt tiền” này có mặt ở mọi nơi.

Một tài liệu chính thức của Thành phố Kansas nói rằng: Rome là thành phố duy nhất trên thế giới có nhiều đài phun nước hơn Kansas và là thành phố cá biệt với những câu chuyện người dân đi thu nhặt những đồng xu. Ném xu vào Đài phun nước Trevi đã là một truyền thống lâu năm, một nghi thức (quay lưng vào đài phun, ném bằng tay phải qua vai trái) đã được diễn tả nhiều trong phim ảnh, ví dụ như bộ phim “Ba đồng xu trong Đài phun nước” (1954), mặc dù bộ phim này đã hướng dẫn khách du lịch ném đồng xu không đúng cách. Hàng ngàn đô la được ném vào trong đài phun hằng ngày đã tạo nguồn vốn cho một khu chợ của người nghèo.

Điều đó không có nghĩa là tại Rome không có những người đi “nhặt tiền”. Trong vòng ba thập kỷ, Roberto Cercelletta, người được biết đến với cái tên là D’Artagnan (tên một nhân vật trong truyện Ba chàng lính ngự lâm) đã lấy đi 1.000 đôla mỗi ngày từ đài phun nước. Ông ta cuối cùng cũng bị báo chí nước Ý lật tẩy: những mánh khóe mà ông ta sử dụng, những trở ngại mà ông ta gặp phải khi đồng xu euro được đưa vào sử dụng (đồng xu không có từ tính, không dùng nam châm hút lên được), và sau đó là việc ông ta bị cảnh sát nước Ý bắt giữ vào năm 2002.

Tuy nhiên, đối với các đài phun nước tư nhân lại là một câu chuyện khác. Tại Mall of America (một Trung tâm thương mại) tại Tiểu Bang Minnesota, các tổ chức phi lợi nhuận được nhận một phần trong số 24.000 đôla thu nhặt được mỗi năm từ các đài phun nước. Các tổ chức từ thiện cũng được nhận hàng nghìn đô la từ các đồng xu được thả vào các đài phun nước tại các địa điểm như công viên của Disney, tại các sòng bạc ở Thành phố Vegas và tại các trung tâm vui chơi của Rainforest Cafes.

Mục đích của đóng góp từ thiện từ việc thu nhặt “các điều ước” này tuy chưa rõ ràng nhưng những người mong muốn về một thế giới tươi đẹp đã có thể an tâm; những đồng xu này có thể cứu giúp những người nghèo đói.

Theo Citylab
Quốc Trung

Xem thêm: