Các nhà khảo cổ học Hy Lạp đã có một tuyên bố đáng kinh ngạc vào hôm thứ 5 (26/5) vừa qua tại Hội thảo Quốc tế ‘Aristotle 2400 năm’ – họ đã phát hiện được lăng mộ thất lạc của ông.

Theo sau một cuộc khai quật kéo dài 20 năm tại thành phố cổ Stagira của người Macedonia, các nhà nghiên cứu hiện đã đi đến kết luận rằng lăng mộ quan trọng này thuộc về vị triết gia nổi tiếng người Hy Lạp, người được sinh ra trong cùng thành phố vào năm 384 TCN.

Nhà khảo cổ học Kostas Sismanidis cho biết rằng, dựa trên lối kiến trúc và vị trí của lăng mộ, cũng như các bằng chứng xác minh khác, ông hiện đã có thể kết luận với một “độ chắc chắn gần như tuyệt đối” rằng lăng mộ có niên đại 2.400 năm tuổi này thuộc về Aristotle. Các thư tịch lịch sử cũng chỉ ra rằng tro cốt của Aristotle đã được chuyển đến Stagira, nơi ông chào đời.

Village of Olymbiada, Chalkidiki, Greece. View from the northwest including site of ancient Stagira. (public domain) Làng Olymbiada, Chalkidiki, Hy Lạp. Toàn cảnh khu mộ quan sát từ phía tây bắc, bao gồm di chỉ thành cổ Stagira.
Làng Olymbiada, Chalkidiki, Hy Lạp. Toàn cảnh khu mộ quan sát từ phía tây bắc, bao gồm di chỉ thành cổ Stagira.

“Lăng mộ mái vòm tạo hình gò đất có một sàn đá cẩm thạch có niên đại từ thời kỳ Hy Lạp hóa”, tờ Greek Reporter cho biết. “Nó nằm ở trung tâm của Stagira, gần Agora, với các góc nhìn 360 độ. Khía cạnh phổ thông của lăng mộ chỉ được thể hiện qua địa điểm của nó, tuy nhiên các nhà khảo cổ cũng đã đề cập đến một công trình được xây một cách vội vàng và sau đó được hoàn thiện phần chóp bằng các chất liệu có chất lượng. Có một bệ thờ bên ngoài lăng mộ và một cái sàn hình vuông. Phần đỉnh của mái vòm cách mặt đất 10 m và có một cái sàn hình vuông bao xung quanh một cái tháp Byzantine. Một bức tường hình bán nguyệt cao 2m. Một con đường dẫn đến lối vào lăng mộ cho những ai muốn bày tỏ lòng thành kính của họ. Các phát hiện khác bao gồm các mảnh gốm từ xưởng gốm hoàng gia và 50 đồng xu từ thời Alexander Đại đế”.

mo aristotle
(Ảnh: Greek Reporter)
mo aristotle 1
(Ảnh: Greek Reporter)
mo aristotle 2
(Ảnh: Greek Reporter)
mo aristotle 3
(Ảnh: Greek Reporter)
mo aristotle 4
(Ảnh: Greek Reporter)
mo aristotle 5
(Ảnh: Greek Reporter)
mo aristotle 6
(Ảnh: Greek Reporter)
mo aristotle 7
(Ảnh: Greek Reporter)
mo aristotle 8
(Ảnh: Greek Reporter)
mo aristotle 9
(Ảnh: Greek Reporter)
mo aristotle 10
(Ảnh: Greek Reporter)
mo aristotle 11
(Ảnh: Greek Reporter)

Trang The Guardian cho biết tàn tích của khu phức hợp cổ đại này đã được khai quật lần đầu vào năm 1996 khi chúng tình cờ được phát hiện trong quá trình thi công sơ một dự án bảo tàng nghệ thuật hiện đại, và các cuộc khai quật ở đây đã được tiếp tục kể từ đó.

Natalia Klimczak, một tác giả trên Ancient Origins, đã chia sẻ sơ lược về thân thế vị triết gia nổi tiếng này như sau:

“Aristotle sinh ra vào năm 384 TCN tại thành phố Stagira, Chalkidice, ở vùng ngoại biên phía bắc của Hy Lạp cổ đại. Cha ông là Nicomachus, một bác sĩ, và mẹ ông là Phaestia, một người có lẽ cũng hành nghề y (tuy rằng các chi tiết không được biết rõ). Ngoài Aristotle, họ còn có một người con trai tên là Arimnestus và một người con gái tên là Arimneste. Cha mẹ của Aristotle đã qua đời khi ông còn rất trẻ, nhưng ông đã được một người giám hộ chăm sóc. Proxenus xứ Atarneus đã chịu trách nhiệm dạy dỗ Aristotle trong một vài năm trước khi gửi ông đến Athens để nhập học tại Học viện Plato.

Head of Aristotle. Copy of the Imperial era (1st or 2nd century) lost bronze sculpture made by Lysippos. (public domain) Tượng triết gia Aristotle. Bản sao bức tượng điêu khắc bằng đồng bị thất lạc từ thời kỳ hoàng gia (Imperial era - thế kỷ 1 hoặc 2) của nhà điêu khắc Lysippos. (Ảnh: Wikimedia)
Tượng triết gia Aristotle. Bản sao bức tượng điêu khắc bằng đồng bị thất lạc từ thời kỳ hoàng gia (Imperial era – thế kỷ 1 hoặc 2) của nhà điêu khắc Lysippos. (Ảnh: Wikimedia)

Khi Aristotle lên 8, ông đã nhập học tại Học viện Plato ở Athens và ở đó cho tới khi lên 17. Khi ông rời nơi này vào năm 347 TCN, ông đã trở nên cực kỳ nổi tiếng tại thủ đô Pella và là một người thuộc tầng lớp quý tộc.

Lúc ban đầu, Aristotle đã xây dựng quan điểm của bản thân xoay quanh học thuyết Plato, nhưng sau cái chết của Plato, ông đã đắm mình vào các nghiên cứu thực nghiệm và chuyển từ học thuyết Plato sang chủ nghĩa duy nghiệm.

Tác phẩm Trường học Athens, một bức tranh tường của danh họa Raphael. (Ảnh: Wikimedia)
Tác phẩm Trường học Athens, một bức tranh tường của danh họa Raphael. (Ảnh: Wikimedia)

Aristotle tin vào các khái niệm và rằng kiến thức rốt cục đã được dựa trên nhận thức (hoặc trải nghiệm). Những quan điểm của ông về các ngành khoa học tự nhiên đã thiết lập nên nền tảng cho rất nhiều triết lý của ông. Các tác phẩm của Aristotle bao hàm nhiều môn học, bao gồm: sinh học, động vật học, siêu hình học, tâm lý học, vật lý, lô-gích học, đạo đức học, mỹ học, thơ văn, nghệ thuật sân khấu, âm nhạc, thuật hùng biện, ngôn ngữ học, và khoa học chính trị. Các kết quả phân tích của ông đã tạo ra một cái nhìn về các ngành khoa học tự nhiên vốn đã định hình mạnh mẽ kho tàng kiến thức uyên thâm thời Trung Cổ, với tầm ảnh hưởng kéo dài đến tận thời kỳ Phục Hưng.

aristotle va platoTriết gia Plato (Trái) và triết gia Aristotle (Phải), một góc chi tiết của tác phẩm Trường học Athens, một bức tranh tường của danh họa Raphael. Aristotle làm điệu bộ hướng xuống phía dưới, thể hiện niềm tin của ông về vốn kiến thức thu thập được thông qua các quan sát thực nghiệm và kinh nghiệm, trong tay cầm cuốn sách Nicomachean Ethics (Ðạo đức học viết tặng Nicomachea), trong khi Plato chỉ tay lên trời, thể hiện niềm tin của ông về thuyết về ý niệm, trong khi cầm cuốn sách Timaeus. (Ảnh: Wikipedia)

Ngoài ra, các môn học này đã không được thay thế một cách hệ thống cho tới Thời kỳ Khai sáng cùng sự xuất hiện của các lý thuyết như cơ học cổ điển. Rất nhiều các quan sát trong ngành động vật học của Aristotle, ví như khả năng tái sinh của xúc tu bạch tuộc, thậm chí đã không được công nhận hoặc bác bỏ cho tới thế kỷ 19. Một số những công trình của ông cũng bao hàm nghiên cứu chính quy sớm nhất được biết đến về phạm trù logic, mà vào thế kỷ 19 đã trở thành nền tảng cho lĩnh vực logic chính quy hiện đại”.

Video về phát hiện này:

Tác giả: April Holloway, Ancient Origins.
Đăng tải với sự cho phép. Đọc bản gốc ở đây.
Quý Khải biên dịch

Xem thêm: